Produkty zakazane podczas ciąży
Zgodnie z zaleceniami żywieniowymi w jadłospisie ciężarnej powinny znajdować się różnorodne składniki odżywcze. Istnieją jednak produkty, które nie powinny być spożywane w tym okresie ze względu na niepewną jakość mikrobiologiczną oraz ryzyko zatrucia pokarmowego. Zalicza się do nich między innymi surowe ryby, kolorowe napoje gazowane, wątróbkę. Co jeszcze trzeba wykluczyć z diety?
Surowe mięso i jaja
W okresie ciąży konieczne jest zrezygnowanie z jedzenia surowego i niedopieczonego mięsa. Mamy tu na myśli tatar czy krwisty befsztyk. Niewskazane są też surowe wędliny (takie jak np. szynka parmeńska), ponieważ mogą zwiększać ryzyko zakażenia toksoplazmozą. Z menu powinny też zniknąć surowe jajka, gdyż mogą zawierać bakterie salmonelli. Zarażenie się tą chorobą bakteryjną może negatywnie wpłynąć na rozwój płodu, a także doprowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu.
Sery pleśniowe i przetwory mleczne
Przyszłe mamy powinny też wystrzegać się serów pleśniowych oraz niepasteryzowanych przetworów mlecznych. Spożywanie tego typu produktów odradza się ciężarnym ze względu na ryzyko zakażenia bakterią Listeria, która wywołuje listeriozę. Zjedzenie pokarmu zanieczyszczonego tym drobnoustrojem może być przyczyną porodu martwego płodu lub rozwinięcia się u dziecka listeriozy wrodzonej. Noworodki z tym schorzeniem mają zaledwie 20% szans na przeżycie.
Wędzone i grillowane produkty
Kobiety spodziewające się dziecka nie muszą całkowicie rezygnować z dań grillowanych. Ważne jest jednak, aby ograniczyć ich spożycie. W tego typu potrawach znajduje się nie tylko spora zawartość soli. Zwykle zawarte są w nich też związki o szkodliwym oddziaływaniu na zdrowie człowieka, które przechodzą do żywności z dymu wędzarniczego. Po przedostaniu się do organizmu mamy mogą mieć toksyczne działanie na płód.
Wątróbka: dlaczego jest niewskazana?
Zdaniem lekarzy dieta kobiety w ciąży nie powinna zawierać zbyt dużej ilości witaminy A. Fizjologiczne funkcje tego związku są związane z metabolizmem kości, odpowiednim funkcjonowaniem narządu wzroku, a także ze wzrostem i różnicowaniem komórek. Jego nadmiar może mieć jednak niekorzystny wpływ na rozwój dziecka. Wątróbka zawiera spore ilości tej substancji, dlatego jest niewskazana.
Ryby i owoce morza
Najzdrowszym posiłkiem w menu ciężarnej mogą być ryby, jednak nie powinny być spożywane na surowo. Zarówno niedogotowane ryby, jak i owoce morza mogą stanowić źródło groźnych bakterii chorobotwórczych lub pasożytów. Dietetycy zalecają też ciężarnym rezygnację ze spożywania ryb drapieżnych, ponieważ mogą kumulować w sobie metale ciężkie.
Nieumyte owoce i warzywa
Nie da się ukryć, że świeże owoce i warzywa odgrywają ważną rolę w diecie w ciąży. Pozwalają dostarczyć organizmowi witamin, minerałów, błonnika pokarmowego oraz dużej ilości przeciwutleniaczy. Zawierają też kwas foliowy. Trzeba jednak mieć świadomość, że na ich powierzchni mogą znajdować się różne bakterie i pasożyty prowadzące do zatruć. Staranne mycie produktów pozwala pozbyć się z nich chorobotwórczych drobnoustrojów.
Zakazane używki w czasie ciąży
Kobiety oczekujące potomstwa powinny całkowicie wystrzegać się palenia papierosów oraz picia alkoholu. Szkodliwe związki zawarte w tytoniu i napojach wysokoprocentowych mogą uszkadzać płód na każdym etapie jego rozwoju. Ze względu na niekorzystne działanie ciężarnym zaleca się też ograniczenie kawy i wszystkich produktów zawierających w składzie kofeinę. Substancja ta znajduje się też w herbacie, kakao, napojach typu cola oraz w czekoladzie. Zamiast tego należy zadbać o dobrej jakości płyny takie jak woda, mleko, soki owocowe i warzywne. Wodę najlepiej pić małymi porcjami w ciągu dnia, by równomiernie dostarczyć ją do wszystkich komórek ciała. Odpowiednie nawodnienie organizmu może pomóc w uniknięciu zaparć, obrzęków, zawrotów głowy oraz zmęczenia.
Słodycze, słodzone napoje i słodziki
W stanie błogosławionym często wzrasta apetyt. Sięganie po słodycze nie jest jednak najlepszym sposobem na zaspokojenie głodu. Zawierają one sporo cukru i sztucznych dodatków, a przy tym dostarczają jedynie pustych kalorii. W przypadku zdiagnozowanej cukrzycy ciążowej należy całkowicie wyeliminować je z jadłospisu. Tyczy się to również kolorowych słodzonych napojów, które są sztucznie barwione i nierzadko mają w składzie kofeinę. Dieta w ciąży powinna być też wolna od słodzików. Szczególnie szkodliwe mogą być syntetyczne substancje słodzące takie jak aspartam, acesulfam, sukraloza. Jeśli koniecznie musisz posłodzić napój, sięgnij po cukier trzcinowy, syrop z agawy lub stewię. Mają niższy indeks glikemiczny i nie przyczyniają się do gwałtownych skoków insuliny we krwi.
Fast food i żywność wysokoprzetworzona
Przyszłym mamom zaleca się wybieranie produktów naturalnych, pozbawionych sztucznych barwników i konserwantów. Dania typu fast food oraz żywność wysokoprzetworzona zawierają znaczne ilości substancji dodatkowych, które mogą mieć niekorzystny wpływ na rozwój płodu. Z tego względu w czasie ciąży z diety należy wyeliminować koncentraty zup, sosy, konserwy, głęboko mrożone wyroby mięsne, krakersy, a także twarde margaryny.
Uważaj na herbaty ziołowe!
Kobiety spodziewające się dziecka bardzo często zastanawiają się, czy mogą sięgać po zioła. Jak się okazuje, niektóre rośliny mogą zwiększać ryzyko wystąpienia wad rozwojowych płodu, stanu rzucawkowego, a także przyczyniać się do przedwczesnego porodu. Dla własnego bezpieczeństwa warto wystrzegać się mieszanek zawierających anyż, jałowiec pospolity, korę kruszyny, kozieradkę, lukrecję, senes oraz ziele piołunu. Istnieją jednak napary ziołowe, które mogą być bezpiecznie stosowane przez ciężarne. Niektóre z nich mogą pomóc poradzić sobie z porannymi mdłościami. Mamy tu na myśli rumianek, miętę pieprzową i koper włoski.
Suplementację skonsultuj z lekarzem
Wszystkim kobietom planującym potomstwo zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego. Badania wykazały, że związek ten może pomóc w zapobieganiu niedorozwojom centralnego układu nerwowego. Suplementy diety w ciąży nie powinny być jednak przyjmowane na własną rękę. Dlatego warto wcześniej skonsultować się w tej kwestii z lekarzem, położną lub farmaceutą. W składzie preparatów przeznaczonych dla przyszłych mam często znajdują się także takie składniki jak żelazo, jod, witamina D3 oraz wielonienasycone długołańcuchowe kwasy tłuszczowe DHA.
Zadbaj o prawidłową dietę w ciąży!
W okresie oczekiwania na dziecko konieczne jest urozmaicenie jadłospisu i spożywanie jak najwięcej różnorodnych produktów, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia niedoborów pokarmowych. Zgodnie z rekomendacjami ekspertów kobiety ciężarne powinny mieć zapewnioną odpowiednią ilość takich składników jak białko, kwas foliowy, witaminy, minerały i tłuszcze. W przypadku niedoborów w jadłospisie można sięgnąć po suplementy diety w ciąży. Pamiętaj jednak, aby najpierw skonsultować suplementację z lekarzem.