Różnice pomiędzy papierosem a e-papierosem
Dym, wdychany podczas palenia papierosów, powstaje na skutek procesu spalania. Jest to pierwsza, podstawowa różnica między zwykłym papierosem, a jego elektronicznym odpowiednikiem: użytkownik e-papierosa inhaluje się aerozolem w wyniku podgrzania liquidu. I właśnie z tego powodu, czynność tą określa się wapowaniem, nie zaś paleniem. Jakie są jeszcze różnice między papierosem a e-papierosem?
-
Papieros elektroniczny nie dymi oraz nie wydziela zapachu lub jest on niewielki.
-
E-papierosy nie zawierają tlenku węgla i wielopierścieniowych węglowodorów smolistych.
-
Dym papierosowy zawiera ponad 50 związków rakotwórczych, aerozol – 3.
-
Są stosunkowo nowym wynalazkiem, dlatego nie wiadomo, jaki skutek przynosi wieloletnie wapowanie.
Porównując do siebie zwykłe papierosy i e-papierosy można szybko ulec wrażeniu, że wapowanie jest mniej szkodliwe. Nie jest to jednak takie proste. Badania nad ich wpływem na zdrowie wciąż trwają, a ich pozorne bezpieczeństwo sprawia, że sięga po nie coraz więcej osób, również niepełnoletnich.
Szkodliwość e-papierosów
Zastanawiając się nad szkodliwością e-papierosów, należałoby przeanalizować każdą substancję, która może wchodzić w skład liquidu. A jak wiadomo, te mogą różnić się od siebie m.in. zastosowanymi aromatami. Udowodniono już, że szczególnie zły wpływ na zdrowie mają dwie substancje aromatyzujące: wanilina i aldehyd cynamonowy. Wiadomo też, że im więcej substancji w składzie posiada liquid, tym większa będzie jego szkodliwość.
Zawarte w e-papierosach gliceryna i glikol propylenowy to, co prawda, bezpieczne substancje. Trzeba jednak pamiętać, że w papierosie elektronicznym są one podgrzewane, a – według badań – zwiększa to ich toksyczność. Wapowanie nie jest więc ani zdrowe, ani bezpieczne. Jaki dokładnie może mieć wpływ na zdrowie?
E-papierosy a ryzyko chorób układu oddechowego
Doniesienia o negatywnych skutkach wapowania pojawiają się stosunkowo często. W 2020 roku, Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób, wprowadziło do rejestru nową chorobę EVALI (ang. E-Cigarette or Vaping-Associated Lung Injury), która oznacza ciężkie uszkodzenie płuc związane z używaniem e-papierosów oraz wapowaniem. W wyniku choroby zmarło kilkanaście osób, a wiele innych musiało zostać poddanych wieloletniemu leczeniu. I chociaż głównym winowajcą są tu liquidy zawierające THC, świadczy to tylko o tym, że wdychanie aerozolu nie pozostaje obojętne dla zdrowia.
Dotychczasowe badania wykazały, że stosowanie e-papierosów może zwiększyć ryzyko zachorowania na raka płuc. Naukowcy z Univeristy of North Carolina wykryli także wzrost stężenia enzymów z grupy proteaz, do którego dochodzi w wyniku wapowania. Jest to zaś stan, który wiąże się z rozwojem rozedmy płuc. Użytkownicy e-papierosów są również narażeni na zwężenie dróg oddechowych w równym stopniu, co nałogowi palacze zwykłych papierosów.
Wpływ e-papierosów na rozwój mózgu
Papierosy elektroniczne są często określane nałogiem młodzieży. Dzieje się tak nie bez powodu: według badań przeprowadzonych w 2020 roku przez Instytut Badań Pollster, 23% osób w wieku od 16 do 19 lat pali e-papierosy. Statystyki są szokujące, szczególnie biorąc pod uwagę wpływ wapowania na rozwój mózgu. Według naukowców z Univeristy of California San Diego e-papierosy mogą m.in.:
-
wywołać stres w komórkach macierzystych (najważniejsze komórki w mózgu),
-
podwyższyć markery stanu zapalnego w mózgu,
-
zwiększyć ryzyko zachorowania na depresję,
-
przyczynić się do udaru mózgu
-
zmienić sposób powstawania synaps, powodując m.in. problemy z pamięcią i koncentracją.
Mózg rozwija się do ok. 25 roku życia, a w okresie dorastania jest najbardziej podatny na uzależnienia – wapowanie może być pierwszym nałogiem nastolatka.
E-papieros a ciąża i karmienie piersią
Nawet niskie stężenie nikotyny stanowi bezpośrednie zagrożenie dla płodu oraz przyczynia się do powstania wad wrodzonych. I dlatego, palenie e-papierosów jest szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Co z papierosami elektronicznymi z beznikotynowym liquidem? W trakcie wapowania wydzielają się szkodliwe substancje, które także mogą negatywnie oddziaływać na zdrowie dziecka. Ryzyko jest na tyle duże, że w czasie ciąży należy bezwzględnie powstrzymać się od palenia e-papierosów.
Podobnie wygląda kwestia karmienia piersią. Naukowcy nie wiedzą jeszcze, czy i w jakim stopniu, toksyny zawarte w e-papierosach mogą przedostawać się do mleka. Wskazują jednak, że jest to możliwe, dlatego w trakcie laktacji lepiej unikać papierosów elektronicznych tak samo, jak zwykłych papierosów.
Skutki uboczne palenia e-papierosów
Badania nad skutkami ubocznymi wapowania wciąż trwają i płynące z nich wnioski będą z pewnością ujawniane w kolejnych latach. Dostępne publikacje naukowe nie napawają wcale optymizmem oraz przekonują, że e-papieros nie powinien być traktowany jako zdrowy zamiennik papierosa. Pierwsze efekty wapowania, jakie można odczuć to według nich m.in.:
Wymienione dolegliwości mogą pojawić się bez względu na częstotliwość wapowania.
Czy e-papierosy uzależniają?
Papierosy elektroniczne, zawierające w swoim składzie nikotynę, uzależniają w takim samym stopniu, co tradycyjne papierosy. Nie będą więc sposobem na rzucenie palenia, a tak naprawdę, pomagają one podtrzymać nałóg. Użytkownicy e-papierosów, mogą też nie mieć kontroli nad ilością przyjmowanej nikotyny, co z kolei może skutkować nawet pogłębianiem się nałogu.
Brak nikotyny w składzie liquidu nie oznacza, że papieros elektroniczny nie będzie działał uzależniająco. Trzeba pamiętać, że palenie jest uzależnieniem behawioralnym. Palacze uzależniają się bowiem nie tylko od substancji, czyli nikotyny, ale też samej czynności. Traktują wówczas palenie jako nagrodę, sposób na uspokojenie lub pobudzenie. E-papierosy bez nikotyny oddziałują na psychikę podobnie jak wyroby nikotynowe, a co więcej – z czasem mogą skłonić do spróbowania papierosów zwykłych lub elektronicznych z nikotyną, potęgując w ten sposób uzależnienie.
Bierne palenie a e-papierosy
Wdychanie dymu przez osoby niepalące może negatywnie wpłynąć na ich zdrowie. Dzieje się tak w przypadku papierosów oraz innych wyrobów nikotynowych, które spalają tytoń. Jak to wygląda w przypadku e-papierosów? Dotychczasowe badania wskazują, że mogą być one bezpieczniejsze pod względem biernego palenia. Wiąże się to z bocznym strumieniem dymu, który nie powstaje podczas wdychania i wydychania aerozolu.
Poziom nikotyny w chmurce powstałej z podgrzania liquidu jest 10-krotnie niższy niż w tej wytworzonej w procesie spalania. Nie oznacza to wcale, że papierosy elektroniczne są zupełnie bezpieczne dla otoczenia. Ilość substancji toksycznych wydalanych do otoczenia jest co prawda niższa, ale nie są one ich pozbawione.
Postaw na zdrowy tryb życia i zbilansowaną dietę
Papierosy elektroniczne nie są obojętne dla zdrowia. Wapowanie to nałóg, przed którym warto chronić siebie i swoich bliskich. Jeśli chcesz cieszyć się dobrą kondycją i samopoczuciem, porzuć nałogi, a postaw na zdrowy styl życia. Aktywność fizyczna połączona z dietą, obfitującą w witaminy oraz mikroelementy, to najlepszy sposób na witalność, energię i odporność organizmu. Co jeszcze możesz zrobić dla swojego zdrowia? Dowiedz się, odwiedzając nasz blog, gdzie znajdziesz porady na temat zdrowia i urody!