Sylimaryna to naturalny składnik pozyskiwany z ostropestu plamistego, znanego ze swojego dobroczynnego wpływu na organizm. Od lat stosowana jest w głównie suplementach diety i preparatach wspierających pracę wątroby, ale jej działanie ma również wiele innych korzyści. Jakie właściwości ma sylimaryna?
Co to jest sylimaryna?
Sylimaryna to kompleks flawonoidów i lignanów pozyskiwanych z owoców ostropestu plamistego (Silybum marianum), rośliny od dawna wykorzystywanej w medycynie i fitoterapii. Jej główne składniki to sylibina, sylidianina i sylikrystyna, które wykazują silne działanie ochronne, regenerujące i przeciwutleniające.
Najważniejszą właściwością sylimaryny jest jej działanie antyoksydacyjne, które pomaga neutralizować wolne rodniki i redukować stres oksydacyjny, odpowiadający za uszkodzenia komórek i przyspieszone starzenie organizmu. Badania naukowe potwierdzają, że sylimaryna chroni hepatocyty (komórki wątroby) przed szkodliwym działaniem toksyn, wspomaga ich regenerację oraz poprawia funkcje detoksykacyjne wątroby.
Oprócz korzystnego wpływu na wątrobę sylimaryna może także wspierać układ trawienny, sercowo-naczyniowy oraz odpornościowy. Wykazuje właściwości przeciwzapalne, może regulować poziom cholesterolu we krwi oraz wspomagać prawidłowe funkcjonowanie pęcherzyka żółciowego.
Jakie właściwości ma sylimaryna?
Ochrona i regeneracja wątroby
Jednym z najważniejszych działań sylimaryny jest jej hepatoprotekcyjny (ochronny dla wątroby) wpływ. Mechanizm ochronny sylimaryny polega na niejako tworzeniu bariery wokół błon komórkowych hepatocytów, która utrudnia przenikanie substancji toksycznych do wnętrza komórek. Sylimaryna pomaga więc chronić komórki wątroby przed toksynami, takimi jak alkohol, metale ciężkie, leki (np. paracetamol), a także substancjami chemicznymi obecnymi w żywności i środowisku.
Sylimaryna wspomaga także procesy regeneracyjne wątroby i przyspiesza odbudowę uszkodzonych komórek. Badania naukowe wskazują, że stosowanie sylimaryny u pacjentów z alkoholową marskością wątroby może łagodzić uszkodzenia oraz poprawiać jej funkcjonowanie. W badaniach z 2010 roku wykazano również, że sylimaryna ma działanie przeciwwirusowe, przez co może być stosowana jako “wsparcie” w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C.
Właściwości żółciopędne i wspomagające trawienie
Sylimaryna pobudza wydzielanie żółci, poprawia procesy trawienne i wspomaga funkcjonowanie pęcherzyka żółciowego. Wykazuje także działanie rozkurczowe, dlatego może być stosowana w łagodzeniu dolegliwości bólowych brzucha.
Regularnie stosowana sylimaryna może poprawiać trawienie tłuszczów i zapobiegać tworzeniu się kamieni żółciowych. U osób z dyskomfortem trawiennym przyczynia się do zmniejszenia uczucia wzdęcia i pełności po posiłkach bogatych w tłuszcze. Badania kliniczne potwierdzają, że sylimaryna może łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) i wspierać ogólne funkcjonowanie układu pokarmowego.
Wpływ sylimaryny na metabolizm lipidów i układ sercowo-naczyniowy
Badania wykazały, że sylimaryna może mieć wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. Dodatkowo hamuje ona proces utleniania lipidów, dzięki czemu wspomaga profilaktykę miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyniowych.
Sylimaryna – przeciwwskazania i środki ostrożności
Badania pokazują, że stosowanie sylimaryny nie powoduje poważnych skutków ubocznych. Przez większość osób jest ona dobrze tolerowana, niemniej jednak w nielicznych przypadkach może powodować łagodne objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak wzdęcia, biegunka czy nudności.
Ostrożność podczas stosowania sylimaryny powinny z kolei zachować osoby z nadwrażliwością na rośliny z rodziny astrowatych (do której należy ostropest plamisty). Wówczas pojawia się na możliwość wystąpienia reakcji alergicznych, objawiających się świądem, wysypką lub trudnościami w oddychaniu.
Co więcej, stosowanie sylimaryny w przypadku osób przyjmujących leki na stałe, zawsze powinno być skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Substancja ta może bowiem wpływać na metabolizm niektórych leków, w szczególności leków na wątrobę, cukrzycę, nadciśnienie lub choroby serca.
Ponadto nie ma wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania sylimaryny w okresie ciąży i karmienia piersią, dlatego nie należy jej stosować bez konsultacji z lekarzem.
Sylimaryna - suplementacja
Sylimaryna jest dostępna w różnych formach – w postaci kapsułek, tabletek, proszku i płynnych ekstraktów. Suplementy diety z sylimaryną często zawierają również inne substancje, które wzmacniają jej działanie ochronne. Dawkowanie sylimaryny powinno być natomiast dostosowane do zaleceń producenta znajdujących się na opakowaniu suplementu.
Warto również zwrócić uwagę na standaryzację ekstraktów z ostropestu – dobry suplement powinien zawierać informację o zawartości sylimaryny (najczęściej 70-80% w ekstrakcie).