Porost islandzki to niezwykła substancja, która od wieków stosowana jest w medycynie ludowej i ziołolecznictwie. Dobroczynne właściwości porostu sprawiają, że ma on korzystny wpływ na zdrowie, szczególnie układu oddechowego i trawiennego oraz na stan skóry. Dzięki zawartości substancji aktywnych koi podrażnienia błon śluzowych, łagodzi obciążenie strun głosowych, ale również wspiera naturalną odporność organizmu, zapobiegając m.in. przeziębieniu. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie działanie i zastosowanie ma porost islandzki oraz jak go stosować, zapraszamy do artykułu.
Porost islandzki – czym jest?
Porost islandzki (Cetraria islandica), znany także jako płucnica lub tarczownica islandzka jest porostem z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Nie jest rośliną, a organizmem powstałym w wyniku symbiozy glonów i grzybów. Jest niezwykle odporny na trudne warunki jak niskie temperatury, susze czy silne wiatry, co umożliwia mu bytowanie w surowych rejonach, takich jak islandzkie pustkowia, od których pochodzi jego nazwa.
Porost islandzki występuje głównie na półkuli północnej, szczególnie w regionach o chłodnym i umiarkowanym klimacie. Można go spotkać w Europie, Azji oraz Ameryce Północnej, a także w górach i tundrze, gdzie rośnie na jałowych, piaszczystych lub kamienistych glebach. Odgrywa ważną rolę w ekosystemach, ponieważ uczestniczy w procesie tworzenia gleby i jest źródłem pożywienia dla zwierząt. Obecność porostu islandzkiego często świadczy o dobrej jakości powietrza, gdyż jest on wrażliwy na zanieczyszczenia.
Jakie substancje aktywne zawiera tarczownica islandzka?
Do najważniejszych związków bioaktywnych porostu islandzkiego należą:
-
Kwas cetrarowy i kwas usninowy należą do grupy depsydonów i depsydów.
-
Polisacharydy, szczególnie lichenina i izolichenina.
-
Kwasy fenolowe.
-
Gorycze.
-
Witaminy i minerały (witaminy z grupy B, miedź, krzem, jod).
Porost islandzki – działanie
Jednym z najważniejszych działań porostu islandzkiego jest łagodzenie podrażnień błon śluzowych przy infekcjach dróg oddechowych. Dzięki obecności polisacharydów tworzy on na powierzchni śluzówki ochronną warstwę, która działa kojąco na gardło i struny głosowe. Z tego powodu porost islandzki jest często spożywany w formie syropów, naparów lub pastylek do ssania, szczególnie przy suchym, uporczywym kaszlu, chrypce, podrażnieniach jamy ustnej i gardła. Kwasy porostowe takie jak np. kwas usninowy, działają przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, co dodatkowo wspomaga regenerację organizmu podczas infekcji.
Porost islandzki jest także ceniony za swoje działanie wspomagające układ trawienny. Stosuje się go często przy problemach żołądkowych, takich jak niestrawność, nadkwaśność czy wrzody. Wzmacniając błonę śluzową żołądka, zmniejsza ryzyko podrażnień i pomaga w regeneracji uszkodzonych tkanek.
Porost islandzki to naturalny surowiec o wszechstronnym działaniu prozdrowotnym, który można wykorzystywać zarówno w leczeniu objawowym, jak i w profilaktyce zdrowotnej. Jego cenne właściwości sprawiają, że jest stosowany w medycynie naturalnej, w suplementach diety i w preparatach farmaceutycznych.
Porost islandzki – właściwości lecznicze
Najważniejsze właściwości zdrowotne i lecznicze porostu islandzkiego to:
-
Działanie łagodzące i osłaniające - Polisacharydy jak lichenina, tworzą ochronny film na błonach śluzowych gardła, żołądka i jelit, Dodatkowo dzięki właściwościom nawilżającym skutecznie zwalcza chrypkę i problemy strun głosowych.
-
Wspomaganie układu oddechowego - Porost pomaga łagodzić kaszel (zarówno suchy, jak i mokry), ułatwia odkrztuszanie wydzieliny oraz przyspiesza leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Jest stosowany m.in. przy zapaleniu i bólach gardła, krtani, oskrzeli, a także przy astmie.
-
Działanie antybakteryjne i przeciwdrobnoustrojowe - Kwas usninowy zwalcza bakterie, wirusy i grzyby, co czyni porost skutecznym sposobem na walkę z infekcjami różnego pochodzenia.
-
Wspomaganie układu pokarmowego - Gorycze obecne w poroście stymulują wydzielanie soków żołądkowych, poprawiają apetyt i usprawniają procesy trawienne.
-
Właściwości przeciwzapalne - Porost islandzki Pomaga łagodzić stany zapalne błon śluzowych oraz skóry.
-
Wsparcie układu odpornościowego - Porost islandzki wzmacnia odporność organizmu i jest skutecznym wsparciem w walce z infekcjami.
-
Działanie przeciwwymiotne - Kwas protocetrarowy obecny w poroście łagodzi objawy choroby lokomocyjnej i może powstrzymywać wymioty.
-
Działanie wspomagające pielęgnację skóry - Porost stosowany zewnętrznie łagodzi podrażnienia skóry, stany zapalne i pomaga w gojeniu drobnych ran.
Porost islandzki – zastosowanie
Porost islandzki znajduje szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej i w przemyśle farmaceutycznym dzięki swoim właściwościom łagodzącym, przeciwzapalnym i ochronnym. Jest składnikiem syropów, pastylek do ssania i herbat stosowanych przy infekcjach górnych dróg oddechowych.
Właściwości zdrowotne porostu islandzkiego są wykorzystywane w leczeniu różnych schorzeń jak np. niestrawność, refluks żołądkowo-przełykowy, wrzody czy zapalenie żołądka. Chroni błonę śluzową przewodu pokarmowego, zmniejszając podrażnienia i wspierając regenerację tkanek.
Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i antybakteryjnym porost islandzki bywa stosowany w przypadku drobnych podrażnień, ran czy trądziku. Ekstrakty z porostu można znaleźć w kremach i maściach o działaniu regenerującym. Jest także stosowany w kosmetykach nawilżających i łagodzących, takich jak kremy, toniki czy balsamy do ust. Jego właściwości ochronne pomagają utrzymać zdrową kondycję skóry i zapobiegają jej przesuszeniu.
W formie sproszkowanej porost islandzki jest dodawany do suplementów diety wspierających zdrowie układu pokarmowego i odpornościowego.
Jak stosować porost islandzki?
Stosowanie i dawkowanie porostu islandzkiego jest uzależnione od formy, w jakiej się go przyjmuje. I tak np.:
-
Napar: ok. 2-5 g suszonego porostu zalanego 250 ml wody należy pić 2-3 razy dziennie. Napar stosuje się przede wszystkim w łagodzeniu podrażnień gardła, przy suchym kaszlu i niestrawności.
-
Syrop lub pastylki: należy spożywać zgodnie z zaleceniami producenta, zazwyczaj 5-10 ml 2-3 razy dziennie. Porost islandzki na gardło w postaci pastylek należy ssać co 2-3 godziny. Syropy i pastylki są stosowane w leczeniu suchego kaszlu, chrypki i bólu gardła.
-
Sproszkowany porost islandzki lub kapsułki: zazwyczaj przyjmuje się ok. 300-500 mg ekstraktu (lub sproszkowanego porostu) 2-3 razy dziennie, zgodnie z zaleceniami producenta.
Sproszkowany porost można stosować jako dodatek do herbaty lub jako suplement diety wspierający odporność i układ trawienny.
Porost islandzki – przeciwwskazania
Porost islandzki jest uznawany za bezpieczny dla większości osób. Jednak, jak każdy surowiec roślinny, może powodować działania niepożądane. Główne przeciwwskazania do stosowania porostu islandzkiego to:
-
Nadwrażliwość lub alergia: Osoby, które są uczulone na porost islandzki lub inne porosty, powinny unikać jego stosowania, ponieważ może to wywołać reakcje alergiczne, takie jak wysypka, świąd czy problemy ze strony układu oddechowego.
-
Ciąża i karmienie piersią: Chociaż nie ma wystarczających badań naukowych dotyczących bezpieczeństwa stosowania porostu islandzkiego w czasie ciąży i laktacji, w tych okresach zaleca się zachowanie ostrożności i konsultację z lekarzem lub farmaceutą przed rozpoczęciem spożywania porostu.
-
Problemy żołądkowo-jelitowe: U osób z wrażliwym układem trawiennym porost islandzki może powodować podrażnienia żołądka, bóle brzucha lub biegunki.
-
Stosowanie leków: Porost islandzki może zmniejszać wchłanianie niektórych leków. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku antybiotyków czy leków hormonalnych (np. tabletki antykoncepcyjne). Zaleca się odstęp co najmniej 1-2 godzin między zażyciem tarczownicy a innych leków.
-
Stosowanie u dzieci: Porost islandzki nie jest zalecany dla dzieci poniżej 12 roku życia. Zawsze należy stosować go zgodnie z zaleceniami pediatry,
W przypadku spożycia nadmiernych ilości porostu islandzkiego mogą wystąpić dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, biegunka czy uczucie pełności w żołądku.