Drogi zakażenia wirusem
Odpowiadające za zachorowanie na grypę wirusy przenoszą się w powietrzu w formie kropelkowej i atakują drogi oddechowe. Można się więc zarazić tą chorobą podczas zwykłej rozmowy z zakażoną osobą. Wirus może jednak dotrzeć do naszego organizmu także ze znacznej odległości – wystarczy, że chory przebywający w tym samym pomieszczeniu kichnie lub zakaszle, a wydalone przez niego kropelki pokonają w ciągu jednej sekundy nawet 50 m i w ten sposób dostaną się do naszego nosa lub gardła. Mogą one również osiąść na różnych przedmiotach – jeśli je dotkniemy dłonią, którą potem zbliżymy do ust lub nosa, wirus także dostanie się do naszego ciała. W ciągu kilku dni pojawią się pierwsze objawy choroby, które niestety nie należą do najprzyjemniejszych.
Typowe objawy grypy
Objawy, jakie wywołują wirusy grypy, zazwyczaj dają o sobie znać po 3-4 dniach od zakażenia. Do najbardziej typowych symptomów choroby zalicza się:
-
wysoką gorączkę – minimum 38°C,
-
silne dreszcze,
-
uczucie rozbicia i osłabienia,
-
bóle mięśni, stawów i głowy,
-
duszący, najczęściej suchy kaszel.
Powyższe dolegliwości są zwykle na tyle dokuczliwe, że uniemożliwiają wykonywanie codziennych obowiązków. Większość chorych nie ma siły wstać z łóżka, nie mówiąc już o pójściu do pracy czy do szkoły.
Jak odróżnić grypę od przeziębienia?
Przeziębienie jest również chorobą sezonową dróg oddechowych wywołaną przez wirusy, jednak innego typu. Symptomy często są na tyle uciążliwe, że wiele osób myli je z objawami grypy. Jak zatem rozróżnić oba typy infekcji? Przede wszystkim podczas przeziębienia rzadko występuje wysoka gorączka i silne osłabienie, które są charakterystycznymi objawami grypy. Ponadto osoby przeziębione mają zazwyczaj dość silny katar, który nie należy do typowych symptomów grypowych.
Warto też pamiętać, że przeziębienie zazwyczaj trwa o wiele krócej, bo około 7-10 dni, gdy tymczasem grypę trzeba leczyć nawet przez kilka tygodni.
Diagnostyka – jak sprawdzić, czy to grypa?
Rozpoznanie grypy zazwyczaj następuje po analizie objawów choroby. Jeśli są wątpliwości co do źródła zakażenia, wykonuje się specjalistyczne badania laboratoryjne polegające na sprawdzeniu ilości przeciwciał lub na identyfikacji wirusowego materiału genetycznego RNA w materiale pochodzącym od chorego. Różne są też metody badania, ponieważ materiałem mogą być: krew pacjenta lub wymaz z jamy nosowo-gardłowej.
Leczenie grypy. Jak z nią walczyć?
Leczenie grypy jest najczęściej objawowe, a więc polega na łagodzeniu dolegliwości. Niekiedy lekarz zaleca także podawanie leków przeciwwirusowych. Co do zasady choroby tej nie leczy się za pomocą antybiotykoterapii, która stosowana jest głównie do zwalczania infekcji bakteryjnych.
Leczenie objawowe
Leczenie objawowe grypy skupia się na łagodzeniu konkretnych dolegliwości towarzyszących chorobie, a więc np. na zbijaniu gorączki, czy uśmierzaniu bólu. Sprawdzają się często domowe sposoby, choć zazwyczaj niezbędne jest podawanie także środków farmaceutycznych.
Podstawą terapii jest odpoczynek, a więc pacjent powinien pozostać w domu i jak najwięcej leżeć. Zalecane jest też picie dużej ilości płynów – najlepiej niegazowanej wody, choć warto także sięgnąć po rozgrzewające napoje np. napar z lipy czy herbatę z sokiem malinowym.
W łagodzeniu objawów pomocne są preparaty bez recepty – przede wszystkim o działaniu przeciwbólowym i leki przeciwgorączkowe np. zawierające paracetamol lub ibuprofen. W aptece można dostać także farmaceutyki złożone, które zawierają kilka składników aktywnych i likwidują różne symptomy choroby np. ból, gorączkę, katar i kaszel. Podczas leczenia warto też sięgnąć po suplementy diety wspierające układ immunologiczny do walki z chorobą np. preparaty z witaminą C.
Warto pamiętać, że w przypadku zachorowania na grypę powinniśmy udać się do lekarza, który najlepiej określi prawidłowy sposób leczenia choroby. Wizyta lekarska jest w szczególności niezbędna, gdy występują bardzo wysoka gorączka, duszności lub inne niepokojące objawy. W przypadku samodzielnego kupowania leków bez recepty należy przed ich wyborem skonsultować się z farmaceutą.
Leki przeciwwirusowe
W niektórych przypadkach do zwalczania grypy stosuje się leki przeciwwirusowe. Te dostępne w aptece bez recepty zazwyczaj stymulują układ odpornościowy do walki z chorobą np. poprzez pobudzanie organizmu do wytwarzania limfocytów.
Powikłania: kto jest w grupie ryzyka?
Zachorowania na grypę nie należy lekceważyć, ponieważ jest to schorzenie, które może skutkować poważnymi powikłaniami. Najbardziej są na nie narażone dzieci, kobiety w ciąży, seniorzy i osoby cierpiące na przewlekłe choroby – szczególnie układu oddechowego i krążenia. Do najgroźniejszych powikłań grypy zalicza się m.in.:
Osoby narażone na powikłania powinny w szczególności zadbać o profilaktykę, aby nie dopuścić do zakażenia.
Profilaktyka zakażeń
Najważniejsze jest dbanie o higienę, a więc częste mycie i dezynfekowanie rąk, szczególnie po powrocie do domu. Jeśli nie jest to możliwe, warto unikać dotykania dłonią okolic twarzy. Dezynfekować należy też przedmioty codziennego użytku np. klamki, klawiaturę komputerową, czy telefon.
W okresie największej zachorowalności warto unikać dużych skupisk ludzi, czyli np. zrezygnować z korzystania z komunikacji publicznej, czy też odwiedzania zatłoczonych sklepów. Można w takich miejscach stosować maseczki ochronne, którymi powinno się dokładnie zakryć usta i nos.
Najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie zakażenia jest zaszczepienie się przeciwko grypie, do czego namawiają każdego roku lekarze.
Szczepienia przeciw grypie
O zaszczepieniu się przeciw grypie pomyśleć powinny w szczególności osoby starsze oraz z obniżoną odpornością. Szczepionkę należy przyjmować co roku, najlepiej jesienią, gdy pojawia się jej najnowsza wersja przystosowana do walki z aktualnie występującymi typami wirusa.
Szczepionkę przepisuje lekarz rodzinny i dla wielu grup pacjentów jest ona dostępna w Polsce za darmo lub w obniżonej cenie. Preparat jest bezpieczny i wbrew panującym opiniom nie może wywołać choroby. Jak każda szczepionka może natomiast spowodować krótkotrwałe dolegliwości związane z reakcją organizmu na poszczególne składniki.
Dbaj o siebie i nie daj się grypie!
Spośród typowych jesienno-zimowych infekcji grypa należy do tych najniebezpieczniejszych i związanych z najbardziej dokuczliwymi objawami. Pamiętaj jednak, że zakażenia się nią możesz uniknąć, stosując odpowiednią profilaktykę. Zadbaj zatem o właściwą higienę oraz wzmocnij swój układ immunologiczny. Skonsultuj się także ze swoim lekarzem, który doradzi Ci, czy w Twoim przypadku wskazane jest szczepienie. W razie zachorowania natychmiast rozpocznij leczenie, aby zapobiec powikłaniom i jak najszybciej stanąć na nogi.