Choć mało się o niej mówi w profilaktyce chorób zębów, paradontoza stanowi jeden z najczęściej występujących problemów dotyczących uzębienia. Uważa się, że cierpi na nią nawet 70% Polaków. Źródłem choroby są bakterie bytujące w jamie ustnej, które odpowiadają za powstanie infekcji przyzębia, prowadząc m.in. do krwawienia dziąseł. Jak się okazuje, skłonność do paradontozy jest również dziedziczna. Przeczytaj, co powinieneś wiedzieć o tym schorzeniu.
Paradontoza – co to za choroba i jakie są jej przyczyny?
Paradontoza to inna nazwa dla zapalenia przyzębia. Czasem określa się ją również jako przyzębicę. Niestety przez niezauważalne początkowe objawy rzadko jest w porę rozpoznawana, a nieleczona może prowadzić do utraty zębów. Podczas rozwoju infekcji atakowane są struktury przyzębia, a więc dziąsła, ozębna, cement korzeniowy czy wyrostek zębodołowy. W wyniku zmian chorobowych powstaje stan zapalny, a dziąsła cofają się. Zęby mogą się wówczas zacząć ruszać, a nawet wypadać.
Za główną przyczynę paradontozy uważa się bakterie takie jak selenomonas, prevotella czy krętek blady. Rozwijają się one przede wszystkim w wyniku niewłaściwej higieny jamy ustnej oraz narostu płytki nazębnej, która wnika głęboko pod dziąsło, wywołując tam stany zapalne. Narażone na zapalenie przyzębia są również osoby o osłabionym układzie autoimmunologicznym. Uważa się także, że choroba jest dziedziczna i jeśli w rodzinie występowały przypadki paradontozy, kolejne pokolenia powinny szczególnie zadbać o profilaktykę.
Rodzaje zapalenia przyzębia
W stomatologii wyróżnia się cztery typy paradontozy:
-
typowa – najbardziej powszechna, dotyczy przede wszystkim dorosłych. Zapalenie rozwija się powoli, nawet całymi latami. Najpierw atakuje zęby przednie, a głównym objawem jest widoczna płytka nazębna, która jest siedliskiem bakterii;
-
szybko postępująca – to rzadka odmiana i dotyczy osób młodych, po 20. roku życia. Choroba następuje nagle, prowadząc do zapalenia dziąseł, a nawet zaniku kości wyrostka zębodołowego;
-
młodzieńcza – dotyka jedynie 1 proc. osób z paradontozą. Obejmuje młodzież ok. 13 roku życia. W wyniku zapalenia dochodzi do degeneracji kości;
-
przedpokwitaniowa – na ten rodzaj zapalenia przyzębia cierpią dzieci do 4. roku życia.
Paradontoza – czynniki ryzyka
Nadmiar nieusuwanego kamienia nazębnego czy niewłaściwa higiena jamy ustnej to najważniejsze przyczyny paradontozy. Istnieją jednak czynniki sprzyjające rozwojowi stanów zapalnych przyzębia. Są to m.in. zmiany hormonalne, które mogą prowadzić do wrażliwości dziąseł. Właśnie dlatego kobiety w ciąży są bardziej narażone na paradontozę.
Duży wpływ na rozwój schorzenia ma współwystępowanie cukrzycy typu 2. Ślina diabetyków ma odczyn, który tworzy dogodne warunki do rozwoju bakterii. Dlatego ważne jest, by cukrzycy regularnie sprawdzali stan swojego uzębienia u stomatologa.
Kolejny czynnik ryzyka to palenie papierosów. Palacze nie tylko częściej borykają się z zapaleniem przyzębia, ale także są bardziej odporni na leczenie. Nawet regularne dbanie o higienę zębów na nic się nie zda, jeżeli nałogowo palisz papierowy.
Do kolejnych czynników sprzyjających rozwojowi paradontozy należą:
-
niewłaściwa dieta (uboga w wit. A, C, D.);
-
ubytki zębowe;
-
schorzenia autoimmunologiczne;
-
wady zgryzu;
-
obecność choroby w rodzinie;
-
noszenie źle dopasowanej protezy zębowej;
-
przyjmowanie niektórych leków.
Jakie są objawy paradontozy?
Początki paradontozy nie dają widocznych objawów, więc często bywają lekceważone. To niebezpieczne, ponieważ im późniejsze wykrycie choroby, tym trudniejsze leczenie. Do objawów, które powinny wzbudzić niepokój, należą przede wszystkim przykry zapach z ust oraz nawracające stany zapalne dziąseł. Towarzyszyć im mogą również: ból, wrażliwość na temperatury oraz opuchnięcie szczęki.
Do stomatologa należy niezwłocznie się zgłosić również, gdy zauważysz krwawienie dziąseł podczas szczotkowania, nitkowania, a także jedzenia twardego pokarmu. Wówczas linia dziąseł może przesuwać się w górę zębów, odsłaniając korzenie zębowe.
Zaawansowanym objawem paradontozy jest ruchomość zębów, a także ich wypadanie oraz pojawienie się ropnej wydzieliny wskazującej na poważny stan zapalny.
Skuteczne leczenie paradontozy
Leczenie zapalenia przyzębia należy rozpocząć jak najwcześniej. Cały proces odbywa się w gabinecie stomatologicznym i może potrwać wiele miesięcy, jednak pomaga zapobiec poważniejszym konsekwencjom, w tym interwencji chirurgicznej.
Domowe sposoby na walkę z paradontozą
Najlepszą formą zapobiegania paradontozie jest prawidłowe dbanie o higienę jamy ustnej. Nawet jeśli nie masz predyspozycji do zachorowania, pamiętaj o regularnym szczotkowaniu zębów. Niech mycie zębów po każdym posiłku, a przynajmniej 2 razy dziennie, stanie się Twoim nawykiem. Wykonuj przy tym ruchy szczoteczką pod różnymi kątami, we wszystkich zakamarkach, w tym przy dziąsłach. Mycie zębów powinno trwać nie krócej niż 2 minuty. Warto się zaopatrzyć w odpowiednie akcesoria: miękką, ale gęstą szczoteczkę oraz dobrą pastę do zębów dla osób z paradontozą. Każdorazowo staraj się myć również wnętrze policzków oraz języka. Przyda się do tego specjalny skrobak dostępny w sklepach stomatologicznych i aptekach. Regularnie czyść również przestrzenie międzyzębowe z użyciem nici dentystycznej.
Rozwój paradontozy można nieco spowolnić, wprowadzając zdrowe nawyki żywieniowe. Najważniejsze jest ograniczenie cukrów prostych w diecie, a zastąpienie ich witaminami i minerałami. Regularnie spożywaj produkty roślinne, warzywa oraz kiszonki, które dostarczają zdrowych bakterii probiotycznych. Wskazana jest również suplementacja koenzymem Q10, którego poziom u chorych na paradontozę jest zazwyczaj niski. Pomocne mogą okazać się domowe lub gotowe płukanki roślinne z ziół o właściwościach bakteriobójczych i przeciwzapalnych, np. kory dębu, rumianku czy szałwii.
Leczenie w gabinecie dentysty
Przy rozpoznaniu początkowego stadium paradontozy stomatolog przede wszystkim zachęca pacjenta do wprowadzenia zmian w diecie oraz higienie jamy ustnej. Przeprowadza również zabieg usuwania płytki i kamienia nazębnego metodą piaskowania czy skalingu.
W dalszym leczeniu niezbędne może być również oczyszczanie kieszonek dziąsłowych oraz usuwanie cementu korzeniowego. Lekarz może przepisać po zabiegu płyny czy spraye bakteriobójcze dostępne bez recepty. W przypadku braku poprawy zwykle konieczne jest podanie antybiotyku, który ma na celu pozbycie się bakterii. Dentysta może również przepisać leki z rodziny amelogeninów, które przyspieszają regenerację tkanek.
Niestety leczenie zaawansowanej paradontozy wymaga zwykle interwencji chirurgicznej – szynowania, czyli umieszczenia „rusztowania” pod chwiejnymi zębami. Pacjent może też przejść zabieg rekonstrukcji tkanek, w tym dziąseł i kości.
Czy paradontozie można zapobiec?
Regularne wizyty u dentysty pomogą wcześnie wykryć paradontozę, a nawet uniknąć jej rozwoju. Skaling oraz piaskowanie należy wykonywać przynajmniej raz na pół roku.
Ważna jest również higiena w domu: regularne i staranne szczotkowanie zębów połączone z nitkowaniem. Dobrze jest od czasu do czasu stosować płyny do płukania jamy ustnej, które można też zastąpić ziołowymi naparami.
Zapobieganie paradontozie będzie skuteczne, jeśli podejdziesz do niego kompleksowo. Zmianą diety polepszysz stan swojego uzębienia. Koniecznie rzuć również palenie. Pamiętaj, że palacze są szczególnie narażeni na paradontozę, a leczenie jest długie i trudne.
Dbaj o higienę jamy ustnej i badaj się regularnie!
Jeżeli chcesz cieszyć się zdrowymi zębami, pamiętaj o profilaktyce paradontozy. Lepiej zapobiegać niż leczyć. Zadbaj o higienę jamy ustnej i zwróć uwagę, czy występują u Ciebie czynniki ryzyka. Korzystaj też z profesjonalnych zabiegów w gabinecie dentysty – płytkę nazębną warto usuwać regularnie. Produkty pomocne w utrzymaniu zdrowych zębów i dziąseł znajdziesz na lek24.pl. Już dziś zacznij walkę z paradontozą.