Znany od tysięcy lat len to nie tylko doskonały surowiec na tkaniny. Jego właściwości zdrowotne i kosmetyczne dziś odkrywane są na nowo. Nasiona tej rośliny wyróżniają się wysoką zawartością śluzu o dobroczynnym wpływie na żołądek oraz cały układ trawienny. Zarówno siemię lniane, jak i olej z niego wytwarzany to cenne produkty o dużym potencjale odżywczym. Jakie jest zastosowanie lnu? Jak, a także, w jakiej postaci go używać? Sprawdź, co warto wiedzieć o tych niepozornych ziarenkach.
Len – wprost z natury dla zdrowia i urody
Linum usitatissimum L., czyli len zwyczajny, początkowo uprawiano jedynie na włókna. Pierwsze ślady tego surowca pochodzą już z górnego paleolitu, co czyni roślinę jedną z najstarszych wykorzystywanych przez człowieka. Można spotkać ją praktycznie w całej Europie, również w Polsce.
Cechą charakterystyczną lnu jest wysoka, rozgałęziona u góry łodyga wyrastająca do ok. 80 cm. W porze kwitnienia, na przełomie czerwca i lipca, na szczytach pędów pojawiają się niebieskawe kwiaty. Funkcję owocu pełni torebka zawierająca płaskie, brązowo-złote nasiona, zwane siemieniem lnianym. W ziołolecznictwie to najcenniejsza część tej rośliny. Produkt jest ogólnodostępny na rynku i często stosowany zarówno w kuchni, jak i medycynie naturalnej.
Oleiste właściwości lnu wykorzystywali już starożytni Egipcjanie. Jednak dopiero w średniowieczu zaczęto produkować olej na masową skalę. Słynny polski botanik, Syreniusz, pisał o dużym znaczeniu tej rośliny w ludowym leczeniu. Chętnie stosowano go w celu usuwania plam czy liszajów z twarzy lub poprawy wyglądu skóry. Spożywanie surowych nasion miało łagodzić różnego rodzaju bóle brzucha. Napary z kolei pomagały w pozbyciu się zalegającej wydzieliny z płuc. Na problemy kobiece wybierano natomiast nasiadówki albo kąpiele.
Jakich składników odżywczych dostarcza nam len?
Szerokie zastosowanie lnu w medycynie wynika z bogatego składu chemicznego rośliny. Siemię zawiera w sobie liczne związki organiczne wpływające dobroczynnie na zdrowie. Nic dziwnego, że złociste nasionka należą dziś do najbardziej wartościowych produktów wspierających zdrowe odżywianie.
Do najważniejszych składników lnu należą:
-
białko – siemię lniane zawiera w sobie sporo, bo aż 20g dobrze przyswajalnych protein na 100g produktu;
-
błonnik – ten składnik to ok. 25% masy nasion, w tym jego część jest rozpuszczalna w wodzie. W takiej postaci wpływa korzystnie na trawienie i florę bakteryjną jelit;
-
kwasy tłuszczowe – te najcenniejsze, takie jak omega-3, obejmują ponad połowę całkowitej ilości tłuszczów. Pomagają zachować zdrowy układ nerwowy i sercowo-naczyniowy;
-
fitosterole – mają właściwości antyoksydacyjne, mogą obniżyć poziom cholesterolu;
-
lignany – wpływają na równowagę hormonalną u kobiet;
-
witaminy – zwłaszcza te z grupy B, C, E oraz K;
-
minerały – potas, magnez, wapń, selen, cynk.
Dodatkowo w nasionach lnu znajduje się duża zawartość śluzu. To sprawia, że siemię po namoczeniu przybiera konsystencję kisielu. Dzięki tej właściwości produkt skutecznie powleka błony śluzowe przewodu pokarmowego i jelit, działając osłonowo.
Korzyści płynące z przeciwutleniaczy
Często siemię lniane zalicza się do grupy tzw. superfoods. To m.in. zasługa lignanów, związków o właściwościach przeciwutleniających. Antyoksydanty pełnią niezwykle istotną funkcję w organizmie, ponieważ zwalczają wolne rodniki – cząsteczki, które niszczą zdrowe komórki i mogą zwiększać ryzyko powstania nowotworów.
Lignany to inaczej hormony roślinne. Uważane są za jeden z najbardziej wartościowych antyutleniaczy. Ponieważ są w stanie regulować poziom estrogenów, z ich właściwości korzystają głównie kobiety. Terapię fitoestrogenami zaleca się często jako alternatywę dla tradycyjnego leczenia za pomocą hormonów, które nie zawsze są dobrze tolerowane przez organizm.
Zadbaj o urodę naturalnie
Wyciągi z lnu wchodzą w skład wielu kosmetyków poprawiających stan cery oraz włosów. Coraz więcej producentów wykorzystuje właściwości tej rośliny do wzbogacenia kremów, szamponów czy odżywek. Również Ty samodzielnie w domu możesz stworzyć tanie i naturalne odpowiedniki takich produktów.
Sucha skóra? Postaw na len!
W kosmetologii len znany jest jako skuteczny humektant. Wysoka zawartość śluzu oraz olejów sprawia, że siemię ma właściwości zatrzymujące wodę w komórkach, uniemożliwiające jej utratę. Z kolei witamina E pomaga stworzyć skuteczną barierę lipidową na powierzchni naskórka, nadając mu elastyczność. Len sprawdzi się w przypadku problemów z przesuszoną, podrażnioną skórą, a także takimi schorzeniami jak AZS.
Regularnie stosuj maseczkę z siemienia lnianego. Jak ją zrobić? Wystarczy, że namoczysz na noc kilka łyżek nasionw filiżance wody, a następnie nałożysz powstałą papkę na twarz na 20 minut.
Lśniące włosy dzięki lnianej kuracji
Zawarte w siemieniu lnianym witaminy z grupy B oraz związki organiczne wpływają dobroczynnie na kondycję włosów. Warto działać tu zarówno od wewnątrz, poprzez spożywanie ziaren, jak i od zewnątrz. Olejowanie oraz stosowanie kisielu lnianego na skórę głowy doskonale nawilża strukturę włosa, a także wzmacnia cebulki. Dzięki takiej kuracji pasma stają się lśniące, gładkie. Stosuj własnoręcznie przygotowany żel jako podkład pod olej lub dodawaj do ulubionych masek i odżywek.
Len w diecie cukrzyków – co mówią eksperci?
Jakiś czas temu naukowcy zainteresowali się wpływem nasion lnu na przebieg cukrzycy typu 2. W ramach badań kontrolowanych przeprowadzonych pod patronatem WHO przeprowadzono eksperyment. Przez dwa miesiące grupa diabetyków spożywała na czczo ok. 10-20 g siemienia lnianego. W części przypadków udało się obniżyć poziom cukru o ok. 20%.
Badania jednak nie są wystarczające do stwierdzenia skuteczności suplementacji tym produktem w przypadku cukrzycy. Mimo to nie istnieją przeciwwskazania do stosowania lnu przez diabetyków.
Wybierz formułę odpowiednią dla siebie
Z uwagi na występowanie cennych związków odżywczych w całej roślinie, len można stosować na różne sposoby. Jak przygotować siemię lniane na żołądek? Wystarczy zalać łyżkę ziaren szklanką wody i odstawić na noc. Rano mikstura będzie gotowa do wypicia na czczo. Warto sięgnąć również po olej oraz suplementy zawierające wyciągi z lnu.
Olej lniany: coraz bardziej popularny w kuchni
W ostatnim czasie olej z ziaren lnu powraca do łask. Ze względu na duże skoncentrowanie zdrowych kwasów nienasyconych jest szczególnie polecany w celu kontrolowania poziomu cholesterolu. Sprawdzi się również jako suplement wspomagający trawienie podczas odchudzania.
Produkt ten ma charakterystyczny, orzechowy smak, a także żółtą barwę. Jest szczególnie wrażliwy na długie przechowywanie. Kupując olej lniany, wybieraj szklane opakowanie. Najlepiej zużyć go w ciągu kilku tygodniu po otwarciu. Chociaż powszechnie przyjęty okres przechowywania to 3 miesiące, im dłużej produkt pozostaje otwarty, tym większe ryzyko utlenienia, jak również utraty cennych właściwości. Olej lniany możesz dodawać do sałatek, kanapek, twarożków, naleśników lub koktajli.
Len w kapsułkach – kto powinien go stosować?
Ekstrakty z lnu występują często jako składnik suplementów diety w tabletkach. Ze względu na dużą zawartość takich pierwiastków jak magnez, wapń, potas, można go znaleźć w produktach dla osób aktywnych lub narażonych na stres. Wówczas wpływa wspomagająco na pracę mięśni i układu nerwowego.
Właściwości antyoksydacyjne oraz wpływ na żeńskie hormony sprawiają, że wyciągi z tej rośliny wykorzystuje się również w preparatach łagodzących objawy menopauzy.
Popularnością cieszą się również suplementy diety na włosy, skórę i paznokcie. Wówczas len występuje jako składnik aktywny wraz z ekstraktami ze skrzypu czy biotyną.
Nasiona lnu dodatkiem do potraw i wypieków
W kuchni siemię lniane pełni rolę użytecznego składnika podczas gotowania i pieczenia. Ziarenka nie mają szczególnie intensywnego posmaku, dlatego można dodawać je praktycznie do każdej potrawy. Po uprażeniu na patelni będzie chrupiącą posypką do sałatek czy dipów. Nasiona doskonale sprawdzają się w wypiekach – pełnoziarnistych chlebkach czy ciastkach. Mielone siemię z odrobiną wody doskonale łączy składniki, zastępując kurze białko w diecie wegańskiej.
Naturalne składniki mają wiele do zaoferowania. Przekonaj się już dziś!
Ziołolecznictwo powraca do łask. W dobie przetworzonej żywności rośnie świadomość w zakresie zdrowego odżywiania oraz roli naturalnych składników w diecie. Siemię lniane to przykład tego, jakie skarby kryją się na polskich ziemiach, a także jaki potencjał prozdrowotny w nich drzemie. Odkryj gamę produktów zawierających w składzie len, które znajdziesz na lek24.pl. Wybierz formę, która najbardziej odpowiada Twoim potrzebom i preferencjom.