Planując wakacje, nie zapominaj o kwestiach związanych ze zdrowiem. Na krótsze wypady za miasto wystarczy apteczka podróżna, ale co, jeśli wyjeżdżasz do krajów egzotycznych? O czym należy pamiętać, przygotowując się do podróży? Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na choroby tropikalne? Przeczytaj nasz poradnik, w którym dowiesz się, co zabrać na wakacje i jakie szczepienia są obowiązkowe w poszczególnych krajach.
Kiedy warto odwiedzić lekarza przed podróżą?
Przebywając w zaciszu własnego domu, być może nie doceniasz komfortu związanego z bliskością aptek i placówek medycznych. Dopiero podczas podróży zdarza Ci się odczuć brak tych udogodnień. Jednak nawet dobrze przygotowana apteczka nie zdoła uchronić przed niespodziewanymi chorobami, zakażeniami czy ugryzieniami zwierząt. Dlatego ważna jest profilaktyka przed wyjazdem, zwłaszcza za granicę.
O wizycie u lekarza prowadzącego nie powinny zapomnieć osoby przewlekle chore. Warto przede wszystkim poinformować specjalistę o planowanych środkach transportu lub miejscu docelowym podróży. Przykładowo, z uwagi na zmiany ciśnienia podróż samolotem jest niewskazana w przypadku niektórych chorób, takich jak zakrzepica żył głębokich, choroba wieńcowa, przebyty zawał serca czy zabieg chirurgiczny. Wizyta u lekarza może mieć również na celu wypisanie dodatkowej recepty na przyjmowane stale leki. Będzie ona niezbędna przy przekraczaniu granic.
Przed dłuższym wyjazdem zaleca się również wykonanie badań profilaktycznych u takich specjalistów, jak:
-
stomatolog – pomoc stomatologiczna w krajach rozwijających się może być na niskim poziomie i grozić ryzykiem zakażenia, np. wirusem zapalenia wątroby typu B i C, a z kolei w innych krajach, np. Stanach Zjednoczonych, konsultacja dentystyczna jest wyjątkowo kosztowna;
-
ginekolog – wizyta u tego specjalisty zalecana jest pacjentkom borykającym się z częstymi infekcjami intymnymi oraz kobietom planującym wyjazd do egzotycznych krajów;
-
pediatra – warto skonsultować wyjazd z lekarzem rodzinnym, zwłaszcza w przypadku małych dzieci. Jeśli wyjazd koliduje z planowanymi szczepieniami, mogą one zostać wykonane wcześniej.
Szczepienia dla podróżnych – kiedy i jakie wykonać?
Przed wyjazdem do krajów tropikalnych niezbędna jest profilaktyka szczepienna. Obejmuje ona powtórzenie dawek szczepionek wykonywanych w dzieciństwie oraz wykonanie szczepień zalecanych dla danych rejonów świata. Dodatkowo osoby o podwyższonym ryzyku zachorowania lub obniżonej odporności powinny skonsultować się ze swoim lekarzem w celu wykonania szczepień, np. przeciwko pneumokokom czy grypie.
Do szczepień wykonanych w dzieciństwie, które należy powtórzyć przed podróżą do krajów tropikalnych, należą te przeciwko:
Jeśli chodzi o szczepienia obowiązkowe wykonywane po raz pierwszy, do najważniejszych zalicza się przede wszystkim szczepionkę przeciwko żółtej gorączce, zwanej żółtą febrą, która uodparnia na okres 10 lat. Choroba ta występuje szczególnie w krajach Afryki subsaharyjskiej oraz Ameryce Środkowej i Południowej. Inne choroby tropikalne, na które zaleca się szczepienia, to:
W celu najlepszej ochrony przeciwko zakażeniom najlepiej wykonać szczepienia na 6-8 tygodni przed wyjazdem.
Zatrucia pokarmowe – jak się przed nimi bronić
W podróży, nie tylko do dalekich krajów, zatrucia pokarmowe należą do najczęstszych dolegliwości. Przyczynami mogą być: zmiana częstotliwości przyjmowania posiłków, nowe, nietolerowane przez układ trawienny smaki i przyprawy czy w końcu bakterie występujące w wodzie i pożywieniu. Zwłaszcza te ostatnie są niebezpieczne i mogą wywoływać poważniejsze choroby. Zatrucie pokarmowe najczęściej daje takie objawy jak wymioty, biegunka i ból brzucha. W przypadku odwodnienia dobrze wspomagać się, pijąc duże ilości przegotowanej wody i sięgając po elektrolity.
Udając się do krajów o niskim poziomie warunków sanitarnych, zabezpiecz się przed zakażeniami pokarmowymi poprzez szczepienia.
Jeśli chodzi o zatrucie pokarmowe wywołane przez bakterie, tu przede wszystkim ważna jest profilaktyka i ostrożność w korzystaniu z dobrodziejstw miejscowej kuchni. Dla bezpieczeństwa podczas egzotycznej wycieczki:
-
pij tylko przegotowane napoje lub zamknięte w oryginalnych butelkach;
-
myj zęby, używają przegotowanej wody;
-
starannie myj ręce mydłem, stosuj żele antybakteryjne;
-
obieraj owoce czystym nożem;
-
unikaj jedzenia surowego mięsa, jaj, ryb oraz dań oferowanych na straganach i długo przechowywanych potraw.
Podróż samolotem a zdrowie: jak się przygotować?
Największe problemy podczas lotu samolotem wywołuje zmiana ciśnienia, która wpływa również na ciśnienie w organizmie. To podczas startu i lądowania pojawia się nieprzyjemne zatykanie uszu i zatok. Osoby, które borykają się z dolegliwościami laryngologicznymi, powinny unikać stosowania słuchawek dousznych, a w przypadku nasilonych objawów poprosić lekarza o przepisanie odpowiednich leków udrażniających.
Długotrwały lot w jednej pozycji wpływa negatywnie na krążenie, sprzyjając powstawaniu zakrzepicy żył głębokich. Aby zapobiec problemom zdrowotnym, pamiętaj o luźnym i wygodnym ubraniu, oraz wykonywaniu regularnych ćwiczeń gimnastycznych podczas podróży. Zadbaj szczególnie o angażowanie mięśni dolnej partii ciała – napinanie pośladków, łydek, krążenie stopami, a także częste wstawanie i spacerowanie, kiedy to możliwe.
Jak zadbać o ochronę przed kleszczami i ukąszeniami owadów?
Wczasy w terenie wiążą się z ryzykiem ataku owadów, w tym kleszczy odpowiedzialnych za zarażenie groźną boreliozą oraz kleszczowym zapaleniem mózgu. Występują one na terenach zielonych, w lasach, parkach, ogrodach i na łąkach. Kleszcz przytwierdza się do skóry za pomocą aparatu gębowego i zaczyna wydzielać substancje znieczulające wraz z drobnoustrojami, dlatego należy go niezwłocznie usunąć za pomocą pęsety lub specjalnym zestawem do usuwania kleszczy.
Co odstrasza kleszcze oraz inne owady latające, takie jak komary czy meszki? Na rynku znajdziesz repelenty w formie sprayów czy opasek na rękę. Sposobem na profilaktykę przeciwkleszczową jest również unikanie wysokich traw i noszenie odpowiedniego ubrania podczas wędrówek (długie nogawki, skarpetki naciągnięte na mankiety, czapki i kapelusze).
W przypadku owadów występujących w Polsce ukąszenia większości z nich nie są groźne dla zdrowia, chyba że osoba użądlona jest uczulona na jad. Wówczas może wystąpić wstrząs anafilaktyczny – życie może uratować adrenalina zawarta w tzw. epipenach, którą warto nosić przy sobie.
Zapobieganie chorobom odzwierzęcym
W przypadku wyjazdu do krajów rozwijających weź pod uwagę ryzyko zachorowania na choroby przenoszone przez zwierzęta. Turyści często nie są tego świadomi, kosztując lokalnego mięsa czy nabiału. Jak się chronić przed zakażeniem? Najskuteczniejszą profilaktyką przeciwko zachorowaniu po kontakcie z dzikimi zwierzętami jest preekspozycyjne szczepienie przeciwko wściekliźnie.
Nie mniej ważna jest również ostrożność podczas podróży, a przede wszystkim unikanie podchodzenia i drażnienia zwierząt, a także rezygnacja z kosztowania niepasteryzowanego mleka i surowego mięsa.
Jakie leczenie obejmuje ubezpieczenie turystyczne?
Przezorny zawsze ubezpieczony, mówi znane przysłowie. Ubezpieczenie turystyczne ma na celu ochronę finansową podróżującego w przypadku wystąpienia losowych zdarzeń medycznych. W zależności od firmy ubezpieczeniowej, celu podróży czy kwoty polisy może ona obejmować różne stopnie opieki zdrowotnej. Najczęściej ubezpieczenie turystyczne pokrywa:
Przed podróżą do krajów członkowskich UE warto zaopatrzyć się dodatkowo (oprócz ubezpieczenia) w bezpłatną kartę EKUZ, która powinna gwarantować opiekę medyczną w niezbędnych sytuacjach.
Dobre przygotowanie to bezpieczne i wolne od trosk wakacje!
Biwak w Polsce czy safari w Afryce – nieważne dokąd udajesz się na wakacje, koniecznie zadbaj o swoje zdrowie w podróży. Oprócz niezbędnych konsultacji lekarskich i szczepień nieodzowne są ostrożność i racjonalne podejście, np. do próbowania lokalnej kuchni. Nie zapomnij też o spakowaniu apteczki z najpotrzebniejszymi produktami. Środki ochrony przeciw owadom, opatrunki i inne artykuły znajdziesz w aptekach.