Ból gardła, bóle mięśni, dreszcze, katar, kaszel, lekki stan podgorączkowy - to objawy infekcji wirusowej, czyli m.in. przeziębienia i grypy. Większość osób przywykła, że tego typu infekcje leczy się antybiotykami, w rzeczywistości jednak antybiotyk w infekcji wirusowej może wyrządzić więcej krzywdy, niż mogłoby nam się wydawać.
Antybiotyki a wirusy - dlaczego infekcji wirusowej nie leczy się antybiotykami?
Infekcja wirusowa zazwyczaj rozpoczyna się stopniowo, początkowo jej objawy są łagodne i dopiero wraz z czasem nabierają na intensywności. Jak objawia się infekcja wirusowa? Najczęstsze objawy to osłabienie, dreszcze, bóle mięśni, ból gardła, katar, kaszel i stan podgorączkowy.
Jak sama nazwa wskazuje, za infekcje wirusową odpowiedzialne są wirusy, które tym samym osłabiają nasz układ odpornościowy. Najczęściej są to wirusy, które wywołują przeziębienie, grypę lub różnego rodzaju infekcje górnych dróg oddechowych. Jeszcze kilka lat temu infekcje te leczone były w większości przypadków antybiotykami.
Choć dziś świadomość na temat tego, że antybiotykoterapii nie stosuje się w infekcjach wirusowych znacznie wzrosła, to niestety wiele osób samodzielnie sięga po antybiotyki, które pozostały im np. po poprzedniej kuracji. W rzeczywistości jest to ogromny błąd, ponieważ antybiotyki nie zwalczają wirusów, tylko bakterie, a więc ich stosowanie w infekcjach wirusowych nie przyniesie żadnego rezultatu.
Co więcej, stosowanie antybiotyku bez wyraźnych do tego wskazań sprawia, że nasz układ odporności staje się słabszy. Co gorsze, niepotrzebne stosowanie antybiotyku może wywołać tzw. antybiotykooporność, czyli utratę zdolności antybiotyku do niszczenia bakterii. Jeżeli więc w przyszłości będziemy musieli zastosować antybiotyk, to w efekcie, może okazać się, że nie będzie on skuteczny w naszym przypadku.
Jak leczyć infekcje wirusowe?
Infekcje wirusowe przede wszystkim leczy się objawowo w celu zmniejszenia dokuczliwych objawów. W infekcjach wirusowych najczęściej stosuje się:
-
leki przeciwgorączkowe lub przeciwbólowe - np. paracetamol, ibuprofen,
-
syropy wykrztuśne lub przeciwkaszlowe - w zależności od rodzaju kaszlu,
-
pastylki do ssania na ból gardła,
-
leki przeciwwirusowe, np. inozyna - lek ten powstrzymuje namnażanie wirusów. Leki przeciwwirusowe należy stosować w ciągu 48 godzin od zachorowania, ponieważ na ich skuteczność ma wpływ czas rozpoczęcia terapii,
-
inhalacje - z użyciem soli fizjologicznej lub olejków eterycznych, np. rumianku, olejku eukaliptusowego lub olejku z drzewa herbacianego,
-
spray z solą morską - na zatkany nos, dodatkowo nawilża błonę śluzową nosa,
-
suplementy wspomagające odporność - np. witamina C, D, kwasy omega-3.
W trakcie infekcji wirusowych pacjentom zaleca się również odpoczynek i nawadnianie organizmu, np. spożywanie ciepłych napojów z dodatkiem miodu, soku z malin, imbiru lub cytryny.
W przypadku infekcji wirusowych skuteczną profilaktykę przed zachorowaniem stanowią także szczepienia. Przykładowo szczepionki przeciwko grypie są skuteczne nie tylko w zapobieganiu wystąpienia infekcji, ale również w łagodzeniu jej objawów, gdy infekcja już się pojawi.
Infekcje wirusowe zazwyczaj mają krótki przebieg i trwają maksymalnie 7 dni. Jeżeli objawy infekcji nie słabną lub co gorsze, nasilają się, to wtedy istnieje ryzyko, że infekcja wirusowa przeszła w infekcję bakteryjną. Taką infekcję leczy się już antybiotykami, których przepisaniem zajmuje się lekarz, po dokonaniu właściwej diagnozy stanu zdrowia pacjenta.
Kiedy stosuje się antybiotyki?
Antybiotyki to substancje, które mają podwójne działania: bakteriostatyczne co oznacza, że hamują wzrost i namnażanie się bakterii oraz bakteriobójcze, co oznacza, że zabijają bakterie występujące w naszym organizmie. Istnieją różne rodzaje antybiotyków i działają one na różne bakterie, dlatego doborem konkretnego środka zawsze zajmuje się lekarz. Jeżeli w naszej domowej apteczce znajdziemy antybiotyk z poprzedniej kuracji, to nigdy nie powinniśmy go samodzielnie stosować, ponieważ może okazać się, że wówczas potrzebujemy innego rodzaju antybiotyku.
Kiedy bierze się antybiotyk? Antybiotyki stosuje się wtedy, gdy mamy do czynienia z infekcją bakteryjną. Najczęstsze choroby wywołane bakteriami to m.in. angina, zapalanie płuc, ropne zapalenie ucha, zapalenie gardła lub migdałków.
Podczas antybiotykoterapii nie można także zapominać o stosowaniu probiotyków osłonowych. Dlaczego jest to ważne? Niestety antybiotyki zwalczają nie tylko szkodliwe bakterie, ale także te, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Probiotyki z kolei to wyselekcjonowane żywe kultury bakterii, które wspomagają mikroflorę jelit i dodatkowo zmniejszają ryzyko wystąpienia skutków ubocznych spowodowanych stosowaniem antybiotyków, jak np. problemy układu trawiennego.