Poznaj najczęstsze przyczyny bulimii
Zaburzenia odżywiania, takie jak bulimia czy anoreksja, często są konsekwencją presji społeczeństwa, która propaguje kult ciała. We współczesnej kulturze ścierają się ze sobą dwie tendencje:
-
z jednej strony ludzie są zarzucani różnymi produktami żywnościowymi i reklamami w mediach,
-
z drugiej – promowane jest bycie szczupłym, panuje moda na zdrowe diety – niskokaloryczne.
Te dwie sprzeczne przesłanki sprawiają, że człowiek chce korzystać z tych dóbr, ale chce być też szczupły. Prędzej czy później decyduje się na rezygnację z wysokokalorycznych potraw, słodyczy, drakoński wysiłek fizyczny. W konsekwencji może to prowadzić do anoreksji albo napadów obżarstwa z prowokowaniem wymiotów, czego skutkiem jest bulimia.
Okresy i napady wilczego głodu mogą być związane z reakcją związaną z odczuwanymi emocjami: złością, smutkiem, gniewem czy rozczarowaniem.
Objawy bulimii: jak ją rozpoznać
Pacjenci cierpiący na bulimię to zazwyczaj osoby chwiejne emocjonalnie. Niby z pozoru są przystosowane społecznie, ale często miewają obniżony nastrój. Cechuje je poczucie cierpienia i niestabilne związki interpersonalne. Nie potrafią one zapanować nad własnymi emocjami. U takich osób występuje wiele zachowań impulsywnych, między innymi:
-
stany lekowe,
-
skłonność do wchodzenia w kłótnie i spory z innymi,
-
brak kontroli nad swoim zachowaniem – nagłe wybuchy gniewu i agresji,
-
próby samobójcze,
-
samookaleczenia,
-
nadużywanie leków, alkoholu czy narkotyków.
Bulimia a anoreksja: poznaj różnicę
Oba rodzaje zaburzeń odżywiania – bulimia i anoreksja, mają podłoże psychosomatyczne. Pacjentom zależy na nieprzybieraniu na wadze. Obsesyjne skupianie się na swoim wyglądzie może doprowadzić do wielu nieprzewidzianych skutków ubocznych i jest niebezpieczne dla zdrowia.
Jeśli chodzi o różnice, to bulimia objawia się regularnymi i niekontrolowanymi epizodami przymusowego spożywania olbrzymich ilości pokarmu, aż do pojawienia się wzdęć i nudności. W ciągu kilku godzin może dojść do spożycia nawet 15 tys. kcal. Biesiada kończy się prowokacją wymiotów i dobrowolnym przeczyszczeniem. Bardzo rzadko przechodzi w jadłowstręt psychiczny lub występuje naprzemiennie.
Anoreksja – jadłowstręt psychiczny zaś – to poważne zaburzenie percepcji powodujące, że osoba chora odbiera swoje ciało jako zbyt otyłe, podczas gdy w rzeczywistości może być bardzo szczupła. Dochodzi do drastycznego zmniejszenia ilości przyjmowanych pokarmów, czego następstwem jest wychudzenie. Leczenie jest trudne i wszelkie próby pomocy osobie chorej ze strony otoczenia są z reguły nieskuteczne z powodu jej decyzji o unikaniu jedzenia. Konieczne jest zwykle leczenie szpitalne.
Diagnostyka choroby – jak wygląda?
Ryzyko zachorowania na bulimię jest dużo większe u kobiet – objawy pojawiają się między 18-25 rokiem życia. Rozpoznania dokonuje lekarz na podstawie przeprowadzonego z pacjentem wywiadu oraz badań.
Chorobę podejrzewa się, jeśli epizody objadania się i prowokowania wymiotów występują średnio co najmniej 2 razy w tygodniu przez około 3 miesiące. Bulimia objawia się ponadto:
Jeśli zostanie rozpoznana bulimia, lekarz zaproponuje leczenie, które powinno zostać jak najszybciej wdrożone.
Powikłania i wpływ choroby na organizm
U ludzi ze zdiagnozowaną bulimią występują często znaczne uszkodzenia zębów spowodowane działaniem kwasu żołądkowego podczas prowokacji wymiotów. Destrukcyjne skutki i powikłania związane z objadaniem i wymuszonymi wymiotami mogą prowadzić do:
-
niedożywienia i odwodnienia,
-
zaburzenia gospodarki elektrolitowej,
-
dysfunkcji przełyku – zapalenia i owrzodzenia,
-
wahań nastroju oraz depresji, napadów lęku,
-
problemów z gospodarką hormonalną – zatrzymanie miesiączki,
-
niewydolności i zaburzenia rytmu serca,
-
zachłystowego zapalenia płuc,
-
spadków ciśnienia.
Jak nakłonić bliską osobę do wizyty u psychiatry?
Osoba chora na bulimię nie dopuszcza do siebie myśli, że ma jakikolwiek problem i coś jej dolega. Świetnie maskuje objawy choroby przed bliskimi i otoczeniem. Leczeniem i rozpoznawaniem tej choroby zajmują się specjaliści z zakresu psychiatrii. Tym bardziej trudno przyznać się przed sobą i innymi, że ma się problem natury psychicznej. Nikt nie zastanawia się, jakie skutki niesie za sobą bulimia. Tymczasem jedyną szansą na powrót pacjenta do normalnego życia jest poddanie się specjalistycznemu leczeniu.
Nie da się nikogo zmusić do wizyty u specjalisty i podjęcia terapii. Trzeba jednak próbować unaocznić bliskiej osobie, że jej wzorce odżywiania są patologiczne i wyniszczają jej organizm. Objadanie się i prowokowanie wymiotów, zamiast przynosić korzyści, działają destrukcyjnie.
Najbliżsi powinni być wsparciem dla chorych i muszą użyć wszelkich środków, aby nakłonić bliską osobę do wizyty u psychiatry.
Leczenie terapeutyczne i farmakologiczne
W leczeniu bulimii łączy się dwie metody terapeutyczne: farmakologiczną z psychoterapią. Ważną rolę odgrywa też terapia rodzinna. W ramach psychoterapii zaleca się zazwyczaj metodę poznawczo-behawioralną. Chory uczy się kontrolowania objawów, a także schematów poznawczych na temat swojego ciała, wagi i samooceny. Powinien zdrowo się odżywiać – zjadać przynajmniej 3 posiłki dziennie. W jego menu powinny znaleźć się produkty, których dotąd unikał. Ważną częścią terapii chorych na bulimię jest prowadzenie przez pacjenta dzienniczka, w którym powinien notować:
-
co każdego dnia spożywa,
-
jakie emocje towarzyszą mu zarówno podczas jedzenia, jak i po posiłkach,
-
przypadki objadania się lub nieodpartych chęci na objadanie,
-
prowokowanie wymiotów lub inne metody na pozbycie się zbędnych kalorii.
Zapiski nie mają wzbudzać poczucia winy czy samokrytyki, tylko opisywać fakty.
Inną metodą psychoterapii jest terapia interpersonalna, która skupia się na zwalczaniu lęków i depresji będących często przyczyną zaburzeń odżywiania. Praca z pacjentem polega na budowaniu poczucia własnej wartości, radzeniu sobie ze stresem czy traumami z przeszłości.
Podczas leczenia obserwuje się ogólny stan zdrowia pacjenta i ewentualnie leczy powikłania. Dietetyk musi też ustalić odpowiedni plan żywienia. Pacjentom podaje się leki przeciwdepresyjne hamujące ponowną absorpcję serotoniny przez ludzkie neurony. Zwiększa to stymulację komórek, które zostały zablokowane przez stany depresyjne. Chcąc podnieść poziom serotoniny, osoba z bulimią powinna też spędzać przynajmniej 15 minut dziennie na świeżym powietrzu. Bardzo ważne jest, aby farmakoterapia odbywała się pod ścisłą kontrolą specjalisty. Pacjent nie może sam zmieniać dawek leków zalecanych przez lekarza ani ich odstawiać.
Zadbaj o swoich bliskich już dziś!
Z badań prowadzanych w 2011 roku wynika, że 33% respondentów w wieku nastoletnim próbowało się odchudzać. Młodzież przyznała, że aby zredukować masę ciała, sięgała po różne metody, także te drakońskie, a rodzice zwykle nie mieli o niczym pojęcia. Dlatego nie ignoruj nietypowych zachowań swojego dziecka, takich jak uniknie wspólnych posiłków czy zamykanie się z jedzeniem w pokoju. Mogą być to pierwsze objawy bulimii czy anoreksji. Koniecznie zasięgnij opinii specjalisty, który podpowie, co robić dalej. Więcej artykułów o zaburzeniach odżywania, ich skutkach i leczeniu znajdziesz na naszym blogu.