W ciągu ostatnich kilku lat obecność afrykańskich kleszczy została potwierdzona już w wielu krajach europejskich. Z doniesień ekspertów wynika, że mało prawdopodobne jest, że i w Polsce tych kleszczy nie znajdziemy. Okazuje się, że niektóre obszary Polski mają idealne warunki do ich występowania.
Afrykańskie kleszcze w Polsce - skąd się wzięły?
Afrykańskie kleszcze (Hyalomma marinatum) inaczej kleszcze wędrowne to gatunek roztocza z rzędu kleszczy, który zasiedla Afrykę Północną, Azję Zachodnią oraz południe Europy. Przypadki kleszczy afrykańskich już od kilku lat obserwowane są w wielu krajach europejskich, nic więc dziwnego, że i teraz prawdopodobnie występują także w Polsce. Jak kleszcze wędrowne dostają się do Europy? Kleszcze afrykańskie przenoszone są do obszarów europejskich na skutek wiosennej migracji ptaków wędrownych, które są żywicielem dla kleszczy. W efekcie kleszcze te transportowane są w odległe obszary.
Kleszcze afrykańskie są wysoce niebezpieczne, ponieważ w odróżnieniu od kleszcza pospolitego, przenoszą tropikalne choroby: głównie wirusa gorączki krwotocznej krymsko-kongijskie oraz riteksję (bakteria ta wywołuje szereg chorób o ostrym przebiegu gorączkowym). Ponadto kleszcze afrykańskie, podobnie co pospolite, mogą także wywołać porażenie kleszczowe.
Jak wyglądają kleszcze afrykańskie?
Kleszcze afrykańskie przede wszystkim są znacznie większe od pospolitych kleszczy. Osiągają do 2 cm długości, a po żerowaniu na człowieku lub zwierzętach, nawet 5 cm długości. Poza tym kleszcze afrykańskie mają rudobrązową lub czarną barwę oraz charakterystyczne paski.
Co robić w razie ukąszenia afrykańskiego kleszcza?
Jeżeli zauważymy, że na naszym ciele znajduje się kleszcz afrykański, należy go jak najszybciej usunąć z ciała w bezpieczny sposób. Kleszczy nie należy wyciskać, smarować, przypalać ani wyciągać rękami. Bardzo ważne jest delikatne usunięcie kleszcza w całości, tak, aby nie pozostała żadna jego część w naszym ciele.
Jak bezpiecznie usunąć kleszcza? Zapoznaj się z naszymi wskazówkami na blogu!
Do usunięcia kleszcza najlepiej wykorzystać dostępne w aptekach zestawy do usuwania kleszczy, które ułatwiają usunięcie ich w całości oraz ograniczają również możliwość zakażenia. W celu uniknięcia kontaktu z kleszczem należy także wykonać zabieg w rękawicach ochronnych, co również zabezpiecza nas przed zakażeniem.
Po usunięciu kleszcza trzeba zobaczyć, czy wyjęliśmy go w całości. Jeżeli w naszym ciele pozostała jakaś część kleszcza i nie potrafimy jej samodzielnie usunąć, to wtedy należy zgłosić się do lekarza celem usunięcia kleszcza.
Po usunięciu kleszcza należy go zabić (zachowując zasady ostrożności i unikając kontaktu bezpośredniego z kleszczem) lub umieścić w pojemniku w celu wykonania badań diagnostycznych, aby sprawdzić, czy kleszcz był nosicielem groźnych chorób.
Jeżeli po ukąszeniu kleszcza pojawiają się objawy, takie jak m.in. rumień, gorsze samopoczucia, gorączka, uczucie osłabienia, bóle głowy, wymioty i biegunka, dreszcze, sztywność mięśni, zaburzenia orientacji, to wtedy należy natychmiast zgłosić się do lekarza i/lub szpitala.
Jak ochronić się przed ukąszeniem afrykańskiego kleszcza?
Aby uchronić się przed ukąszeniem kleszcza afrykańskiego, przede wszystkim należy zachować podstawowe środki ostrożności podczas spacerów w terenach leśnych, na polanach, łąkach i innych miejscach, w którym może występować większe ryzyko ukąszenia kleszcza. Postępowanie obejmuje noszenie odpowiedniego ubioru zasłaniającego ciało, tak żeby kleszcz nie miał możliwości dostać się bezpośrednio do naszego odsłoniętego ciała.
Zaleca się również stosować repelenty i środki odstraszające kleszcze z dodatkiem substancji DEET. Jest to silny składnik, który odstrasza kleszcze, komary i meszki, w tym również tropikalne gatunki, które przenoszą choroby. Repelenty z DEET najczęściej występują w formie sprayów lub lotionów, a ich stężenie wynosi od 5% do 50%. Im wyższe stężenie DEET, tym wyższa ochrona oraz dłuższe działanie. Podczas stosowania takich środków należy jednak zachować szczególną ostrożność, ponieważ są to silne produkty biobójcze, zwłaszcza te o najwyższym stężeniu.
Po każdym spacerze należy również obejrzeć całe ciało i upewnić się, że nie zostaliśmy ukąszeni przez kleszcza. To samo dotyczy naszych zwierząt, które np. na sierści mogą przynieść kleszcza do domu, a ten, gdy odpadnie, będzie poszukiwać innego żywiciela w domu.