Podczas laktacji jedne mamy borykają się z nadmiarem pokarmu, inne zaś z jego niedostateczną ilością. Zwłaszcza ten dugi przypadek może wiązać się z tzw. kryzysem laktacyjnym. Warto pamiętać, że można, a nawet trzeba pobudzać produkcję mleka. Poznaj niezawodne sposoby, które wspomogą ten proces. W jakiej sytuacji jest to wskazane? Kiedy sięgnąć po laktator? Odpowiadamy na wszystkie pytania nurtujące kobiety karmiące.
Dlaczego karmienie piersią to najlepszy wybór?
Jak każdy ssak, człowiek od urodzenia domaga się mleka matki. Choć decyzja o tym, czy karmić piersią, należy do kobiety, pediatrzy z całego świata zalecają ten sposób odżywiania u noworodków. Dlaczego jest to takie ważne?
Warto na początku przyjrzeć się wartościowym składnikom, które znajdują się w naturalnym pokarmie. Jest w nim cały zestaw mikro- i makroelementów, w tym białka, tłuszcze, węglowodany i witaminy.
Oprócz tego wraz z piciem mleka matki, dziecko stopniowo nabywa odporność. Wszystko to za sprawą zawartych w pokarmie substancji immunologicznych, takich jak:
-
komórki krwi (limfocyty, makrofagi) – ich rolą jest zwalczanie bakterii i zapobieganie infekcjom,
-
immunoglobulina sekrecyjna – ma właściwości przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne,
-
nukleotydy – wspomagają aktywność i produkcję przeciwciał.
Natura wykształciła idealny mechanizm, w którym noworodek otrzymuje optymalną ilość substancji odżywczych niezbędną do prawidłowego rozwoju. Dzieci karmione piersią mają mniej problemów trawiennych, takich jak kolki czy biegunki. Dzieje się tak, ponieważ pokarm matki jest lekkostrawny i dostosowany do wrażliwego żołądka maluszka.
Również dla matki czas karmienia wiąże się z korzyściami. Wykształca się wówczas szczególna więź z dzieckiem, a wydzielane w tym okresie hormony zmniejszają ryzyko depresji poporodowej. Dodatkowo można tu wskazać bardziej praktyczne zalety – oszczędność czasu oraz pieniędzy na zakup i przygotowywanie formuł.
Laktacja – jak to działa?
Procesem laktacji nazywa się produkcję mleka przez gruczoł mlekowy. Każda kobieta ma z natury zdolność do karmienia w ten sposób. Może być to jednak niemożliwe w sytuacji, gdy matka przyjmuje niektóre leki lub cierpi na pewne schorzenia.
Laktacja jest efektem działań hormonów: prolaktyny oraz oksytocyny. Wyróżnia się dwa odruchy, które biorą udział w procesie produkcji pokarmu:
-
odruch prolaktynowy – stymuluje wytwarzanie mleka. Podczas ssania piersi przez dziecko do mózgu docierają sygnały o konieczności wytworzenia kolejnej „porcji” pokarmu. Znajdująca się w przysadce mózgowej prolaktyna aktywuje pęcherzyki mleczne do jego produkcji. Dlatego też tak ważne jest częste przystawianie dziecka do piersi,
-
odruch oksytocynowy – to nic innego jak wypływanie mleka. Tu również działa cała siatka połączeń nerwowych prowadzonych od brodawki do przysadki mózgowej. Tym razem to oksytocyna jest aktywowana w celu uruchamiania komórek mięśniowych umożliwiających wydostanie się pokarmu.
Co ciekawe, skład oraz ilość pokarmu w naturalny sposób dostosowuje się do wieku dziecka. Już w ciąży następuje początkowa produkcja mleka w piersiach. Po narodzinach pierwszą wydzieliną jest siara – niezwykle cenna ze względu na zawartość substancji immunologicznych. Z czasem zmienia się ona w mleko dojrzałe.
Czym jest kryzys laktacyjny?
Zdarza się, że kobieta nie jest w stanie wytworzyć wystarczającej ilości mleka. Taki stan nazywa się kryzysem laktacyjnym. Związany jest on ze skokiem rozwojowym dziecka i może wystąpić ok. 3-6 tygodnia lub 3, 6, 9 i 12 miesiąca życia. Przyczyn braku pokarmu jest wiele. Najczęściej jest to wina stresu i zmian hormonalnych. Również nieregularne przystawianie dziecka do piersi może skutkować zaprzestaniem produkcji mleka. Warto pamiętać, że takie kryzysy zazwyczaj są przejściowe (trwają od ok. 2 do 7 dni) i nie powinny wywoływać poważnego niepokoju.
Gdy niezbędne jest wspomaganie laktacji
Mechanizm laktacji zakłada, że potrzebny jest stały bodziec do bezproblemowego wytwarzania pokarmu. Gdy go brakuje, a więc dziecko nie jest przystawiane do piersi wystarczająco często, organizm dostaje sygnał, że produkcja mleka jest niepotrzebna.
Warto próbować naturalnych sposobów, aby pobudzić laktację, a dopiero w ostateczności sięgnąć po formuły modyfikowane.
Jak rozpoznać, że dziecko dostaje za mało pokarmu?
Początki karmienia piersią to czas prób i błędów. Każda matka musi samodzielnie odnaleźć rytm dziecka oraz poznać jego zwyczaje. Gdy laktacja zostaje zaburzona, organizm w wyniku różnych czynników może produkować zbyt mało pokarmu.
Do najczęstszych objawów wskazujących na niewystarczającą ilość mleka, należą:
-
zbyt wolny przyrost wagi – w ciągu kilku dni po narodzinach dziecko może stracić od 5 do 10% pierwotnej wagi. Odzyskanie tego ubytku następuje w kolejnych 14 dniach. Jeśli w tym czasie masy nie przybywa, należy skonsultować się z lekarzem,
-
mała ilość zużytych pieluszek – noworodek, który otrzymuje zbyt mało pokarmu, będzie skąpo się wypróżniał,
-
odwodnienie – wraz z mlekiem niemowlę przyjmuje cenne płyny. Gdy tych brakuje, może dojść do odwodnienia. Przejawia się ono ciemnym moczem, suchymi ustami czy żółtaczką.
Najczęstsze przyczyny problemów z laktacją
Kłopoty z wystarczającą produkcją mleka częściej pojawiają się u matek, które urodziły pierwsze dziecko. Zazwyczaj związane jest to z problemami natury medycznej, ale nie tylko.
Przyczyną zaburzeń mogą być m.in.:
-
przebyte urazy piersi,
-
utrata dużej ilości krwi podczas porodu,
-
cukrzyca,
-
zaburzenia tarczycy,
-
zespół policystycznych jajników,
-
stres i zmęczenie,
-
zbyt ciasna bielizna,
-
rzadkie przystawianie dziecka do piersi.
Sprawdzone metody wspomagania laktacji
Chociaż karmienie piersią jest naturalną czynnością, może sprawiać problemy młodym mamom. Warto pamiętać, że rozmowa z położną lub bardziej doświadczonymi kobietami z najbliższego otoczenia może być źródłem przydatnych porad, jak wspomagać laktację.
Przedstawiamy te najskuteczniejsze, polecane przez mamy oraz środowisko pediatryczne.
Karmienie w zgodzie z naturą
Najlepszą metodą na poprawę laktacji jest częste przystawianie dziecka do piersi. Zapomnij o planowaniu. Noworodek może głośno zakomunikować swój głód o dowolnej porze. Karmienie „na żądanie” to naturalny i sprawdzony sposób podawania dziecku pokarmu. Rób to również w nocy, ponieważ wtedy stężenie prolaktyny jest szczególnie wysokie.
Ponadto ważne jest pozytywne nastawienie matki. W tym czasie należy unikać stresu – dobrze jest poprosić najbliższych o pomoc w innych obowiązkach. Zdaniem wielu psychologów pomaga muzyka odprężająca, odgłosy natury, a nawet techniki wizualizacji.
Dieta matki karmiącej a laktacja
Podczas karmienia piersią dziecko pośrednio je to, co mama. Warto więc zadbać o dietę bogatą w zdrowe i wartościowe składniki.
W czasie laktacji:
-
pij duże ilości wody – co najmniej 1,2-2 litry dziennie,
-
unikaj konserwantów i barwników,
-
unikaj ostrych przyprawy,
-
jedz dużo białka,
-
wybieraj dania gotowane i duszone,
-
zjadaj przynajmniej 500-700 kcal więcej niż przed ciążą.
Dzięki temu zapewnisz sobie i maluszkowi dobre samopoczucie.
Zwiększanie produkcji pokarmu przy pomocy laktatora
Po laktator można sięgać w celu całkowitego opróżnienia piersi, po karmieniu. Jest to sygnał dla mózgu, że dziecko „wypiło” wszystko i chce więcej. W ten sposób dodatkowo wspomagasz mechanizm produkcji mleka. Pamiętaj jednak, że najlepiej łączyć działanie urządzenia z ssaniem piersi przez maluszka.
Herbatki laktacyjne i preparaty apteczne
Z pomocą młodym mamom często przychodzą skarby medycyny naturalnej. Znanych jest wiele ziół, które mają pobudzić laktację. Są to m.in.:
-
koper włoski,
-
anyż,
-
kozieradka.
Pamiętaj jednak, że skuteczność przygotowanych z nich naparów jest niepotwierdzona, a w niektórych przypadkach mogą wręcz działać podrażniająco. Możesz natomiast spróbować takich ziół jak melisa na uspokojenie, jeśli to stres przyczynia się do twoich trudności z karmieniem.
Na rynku dostępne są również naturalne suplementy zawierające takie składniki jak np. beta-glukan, który stymuluje produkcję prolaktyny.
Mamo, zadbaj o siebie z apteką lek24.pl!
Pierwsze tygodnie macierzyństwa to czas pełen wyzwań. Zadbaj o siebie oraz swojego maluszka, aby karmienie przebiegało w spokojnej i komfortowej atmosferze. Problemy z laktacją mogą dotknąć każdą kobietę. Na szczęście masz do dyspozycji wiele naturalnych sposobów na przywrócenie prawidłowej produkcji mleka. W aptece lek24.pl znajdziesz suplementy oraz laktatory, które pomogą Ci w odzyskaniu równowagi.
