Menopauza to dla wielu kobiet trudny temat. Trzeba jednak uświadomić sobie, że jest to naturalny i nieunikniony etap życia każdej kobiety i nie musi być wcale przykry i uciążliwy. Warto wiedzieć jak dobrze przygotować się na jego nadejście.
Spis treści:
- Menopauza – najważniejsze informacje
- Pierwsze objawy menopauzy
- Leczenie
- Złagodzenie objawów
Menopauza – co warto o niej wiedzieć?
Każda kobieta w pewnym wieku przeżywa przekwitanie. Przekwitanie jest naturalnym procesem, w którym ustaje czynność jajników, produkujących hormony płciowe – estrogeny i progesteron. Kiedy tych kobiecych hormonów jest coraz mniej, następują zaburzenia cyklu miesiączkowego, aż w końcu jego całkowite zatrzymanie.
Okres przekwitania zazwyczaj zaczyna się w wieku pomiędzy 45. a 55. rokiem życia, chociaż nie jest to regułą. Mówi się, że kobieta jest po menopauzie, gdy miesiączka nie pojawia się u niej przez okres 12 miesięcy. Gdy występuje w wieku u kobiet poniżej 40. roku życia, określa się ją jako menopauza przedwczesna, a jeśli po 60. roku życia – mamy wówczas do czynienia z menopauzą późną. Najczęściej organizm wcześniej sygnalizuje, że coś się dzieje. Niektóre kobiety już od 35. roku życia mogą zauważyć u siebie pierwsze objawy klimakterium.
Warto zapamiętać:
Klimakterium i menopauza nie są tym samym, mimo że bardzo często oba terminy są stosowane naprzemiennie. Każde odnosi się do procesów zachodzących w organizmie kobiety pomiędzy wiekiem rozrodczym a starzeniem się, ale klimakterium to tzw. okres przekwitania, który trwa kilka-kilkanaście lat, z kolei menopauza jest momentem zakończenia miesiączkowania kobiety.
Aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i odpoczynek mogą przyczynić się do złagodzenia objawów menopauzy.
Objawy menopauzy
Estrogeny są hormonami, które wykazują wielokierunkowe działanie. Odpowiadają m.in. za regulację cyklu miesiączkowego, wpływają na gospodarkę lipidową oraz wapniową, zwiększają krzepliwość krwi. Są odpowiedzialne za prawidłowe tworzenie tkanki kostnej, więc w przypadku ich niedoborów kobiety podatne są na częstsze złamania kości. Mają również wpływ na jędrność skóry – w okresie przekwitania mogą pojawić się np. pierwsze zmarszczki na twarzy.
Do najczęstszych objawów menopauzy należą:
- Nieregularne miesiączkowanie
- Uderzenia gorąca
- Uczucie osłabienia, zasłabnięcia
- Pocenie się, szczególnie w nocy
- Zmiany nastroju
- Drażliwość
- Brak energii do życia
- Pogorszenie nastroju
- Problemy z pamięcią i koncentracją
- Problemy ze snem
- Zmniejszenie libido
- Suchość pochwy
- Osteoporoza
- Wzrost masy ciała
- Bóle mięśni i stawów
- Depresja
- Problemy z pęcherzem moczowym (nietrzymanie moczu)
Czy konieczne jest leczenie?
Menopauza jest naturalną koleją rzeczy i zazwyczaj nie ma potrzeby wprowadzania leczenia farmakologicznego. Czasami jednak jej przebieg jest dla kobiety na tyle uciążliwy, że lekarz decyduje się na interwencję z pomocą leków. Niekiedy ratunkiem okazuje się HTZ, czyli hormonalna terapia zastępcza. Leczenie polega na uzupełnianiu tego, czego brak powoduje zamieszanie w kobiecym organizmie – czyli hormonów (głównie estrogenów). Najskuteczniejsze jest przyjmowanie hormonów po zaobserwowaniu pierwszych dokuczliwych objawów przekwitania, jeszcze przed zatrzymaniem cyklu miesiączkowego. W ten sposób możliwe jest uniknięcie wielu nieprzyjemnych dolegliwości, towarzyszących klimakterium.
Dla zwolenniczek bardziej naturalnych metod łagodzenia objawów menopauzy w aptekach dostępnych jest wiele preparatów zawierających w składzie fitoestrogeny. Są to związki roślinne, które działają podobnie do estrogenów i w ten sposób rekompensują ich brak w organizmie kobiety. Źródłami fitoestrogenów są m.in. soja, pluskwica groniasta, nasiona lnu zwyczajnego, koniczyna czerwona czy szyszki chmielu.
Menopauza – co zrobić, aby złagodzić objawy?
Klimakterium to czas, w którym warto dokładnie przyjrzeć się swojej diecie. Powinna być różnorodna i bogata w składniki odżywcze. Dobrze jest zwiększyć spożycie naturalnych źródeł fitoestrogenów, np. soi, soczewicy oraz produktów bogatych w wapń.
Każda kobieta powinna zadbać o odpowiednią aktywność fizyczną. Ruch nie tylko wzmocni kości i stawy, ale także wprowadzi w dobry nastrój. Kluczową sprawą jest także zadbanie o właściwą higienę snu i odpoczynek.
Przekwitanie to dobry czas na rzucenie palenia i ograniczenie innych używek. Taka zmiana na pewno pozytywnie wpłynie na stan organizmu.
Warto wiedzieć!
Co jeszcze można zrobić, aby odpowiednio o siebie zadbać? Bardzo ważne jest regularne badanie poziomu cholesterolu oraz mierzenie ciśnienia krwi. Z powodu wyższego ryzyka osteoporozy powinno się także suplementować wapń oraz witaminę D3 (2 tys. jednostek dziennie)
Psychika może zdziałać cuda!
Pozytywne nastawienie jest najważniejsze. Każda zmiana w życiu niesie ze sobą lęk i niepokój, ale warto otworzyć się na ten stan i czerpać z życia garściami, nawet w tym niesprzyjającym czasie hormonalnych rewolucji. Pamiętajmy - to naturalny proces fizjologiczny i na pewno nie należy się go obawiać.
Jacek Rejdych, magister farmacji
Z wykształcenia magister farmacji, z zamiłowania entuzjasta zdrowego stylu życia, ruchu na świeżym powietrzu i sportu. W zimie morsuje, latem uwielbia eksplorować leśne ścieżki na jednośladzie. Od lat poszukujący i chłonący wiedzę o nowinkach ze świata nauki. Uwielbia podróże z plecakiem, miłośnik zwierząt.