Wiele osób, które przeszły COVID-19, długo nie może dojść do siebie i nawet przez kilka miesięcy po wyzdrowieniu odczuwa różne dolegliwości. Niektóre z powikłań wymagają specjalistycznego leczenia, ale zazwyczaj w powrocie do sił pomagają odpowiednia dieta, odpoczynek i rehabilitacja. Sprawdź, jakie są najczęstsze objawy po covidzie i jak pomóc organizmowi w regeneracji po tej chorobie.
Koronawirus – najczęstsze objawy i leczenie
Znaczna część osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2 przechodzi chorobę bezobjawowo, jednak tysiące pacjentów po zachorowaniu na Covid-19 musi poddać się leczeniu ze względu na poważne dolegliwości. U większości z nich objawy i leczenie koronawirusa są podobne. Do najczęściej rozpoznawanych symptomów Covid-19 należą bowiem:
-
gorączka,
-
uczucie duszności,
-
kaszel,
-
zmęczenie.
Niektóre osoby narzekają również na dolegliwości żołądkowe, bóle mięśni, a nawet różne problemy skórne. Przy wariantach wirusa występujących na początku pandemii typowymi objawami choroby była także utrata węchu i smaku.
Leczenie Covid-19 o łagodnym przebiegu może odbywać się w domu i w ten sposób chorobę przechodzi większość. Polega ono przede wszystkim na odpoczynku oraz przyjmowaniu leków objawowych np. przeciwgorączkowych i, w razie konieczności, przeciwkaszlowych. Niezbędnym elementem terapii jest też regularne monitorowanie przez pacjenta saturacji krwi za pomocą pulsoksymetru.
Przy występowaniu silnych duszności, wysokiej gorączki i innych poważnych symptomów leczenie koronawirusa musi odbywać się w warunkach szpitalnych.
Jakie mogą być długotrwałe skutki COVID-19?
U wielu osób, które przeszły zakażenie SARS-CoV-2, przez wiele tygodni, a nawet miesięcy po wyzdrowieniu występuje szereg różnych dolegliwości, które nazywane są długim covidem. Lekarze na całym świecie gromadzili dane o takich powikłaniach i dlatego już wiemy, jakie występują najczęściej u ozdrowieńców. Należą do nich przede wszystkim różne symptomy ze strony układu oddechowego i sercowo-naczyniowego oraz przewlekłe zmęczenie i osłabienie, utrudniające powrót do codziennych obowiązków. Niektóre z powikłań są dość nieoczywiste, jak choćby nadmierne wypadanie włosów, które zostało zauważone u ozdrowieńców w wielu krajach.
Zmiany w płucach po COVID-19
Najpoważniejszym powikłaniem po covidzie są zmiany w płucach, wykrywane są nawet u co trzeciego ozdrowieńca. Sama choroba wywołuje przede wszystkim ciężkie zapalenie płuc, jednak trwałe ślady na tym organie są wykrywane także u osób, które przeszły zakażenie koronawirusem stosunkowo łagodnie.
Wirus SARS-CoV-2 wnika bowiem do komórek oddechowych za pomocą enzymu konwertującego angiotensynę – ACE2, co u niektórych pacjentów skutkuje uszkodzeniem komórek płuc i ich zwłóknieniem. To z kolei powoduje większą męczliwość oraz duszności odczuwane szczególnie podczas wysiłku. Zmiany w płucach u ozdrowieńców wykrywane są podczas specjalistycznych badań diagnostycznych nawet pół roku po przechorowaniu Covid-19.
Zespół zmęczenia po COVID-19
Kolejną dolegliwością zgłaszaną przez wiele osób jest przewlekłe zmęczenie po covidzie. Odczuwane jest ono przede wszystkim jako ogólny spadek kondycji fizycznej, który powoduje szybkie męczenie się np. przy wchodzeniu po schodach. Specjaliści tłumaczą to częściowo utratą masy mięśniowej, do której dochodzi podczas choroby z powodu wzrostu liczby cytokin prozapalnych.
Chroniczne zmęczenie odczuwane jest także pod względem psychicznym. Ozdrowieńcy narzekają bowiem na utrzymujący się spadek koncentracji i upośledzenie funkcji poznawczych (tzw. mgłę mózgową), a także apatię, które powodują trudności w wykonywaniu obowiązków zawodowych i codziennym funkcjonowaniu.
Problemy z wypadaniem włosów
Covid-19 jest wyjątkowo ciężką infekcją wirusową, dlatego odciska swoje piętno na niemal całym organizmie. Może wywoływać także zahamowanie czynności cebulek włosowych, co prowadzi do łysienia telogenowego. Na nadmierne wypadanie włosów po covidzie narzekają głównie osoby, które miały cięższy przebieg zakażenia, np. z wysoką gorączką. Niektórzy specjaliści uważają jednak, że źródłem problemu może być także przewlekły stres związany z chorobą.
Rekonwalescencja po zakażeniu koronawirusem
U wielu osób rekonwalescencja po covidzie trwa nawet wiele miesięcy, dlatego warto wiedzieć, jak sobie pomóc w odzyskaniu sił i szybciej powrócić do dawnej sprawności. Przede wszystkim w przypadku długo utrzymujących się dolegliwości warto odwiedzić lekarza, który zleci odpowiednie badania diagnostyczne i w razie potrzeby przepisze niezbędne leki. Jest to szczególnie ważne przy odczuwaniu problemów ze strony układu oddechowego lub sercowo-naczyniowego.
A jak wzmocnić organizm po covidzie? W jego regeneracji pomogą odpoczynek i zdrowy styl życia. Należy więc się porządnie wysypiać, a także unikać używek, stresu i nadmiernego wysiłku. Wskazana jest jednak umiarkowana i regularna aktywność fizyczna (np. spacery), która pomoże stopniowo odzyskać formę. Wyczerpany po chorobie organizm warto również wesprzeć poprzez uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów. W szczególności należy zadbać o osłabiony układ odpornościowy – w jego odbudowaniu pomogą zarówno zdrowy styl życia, jak i odpowiednia dieta oraz zioła i suplementy.
Suplementacja – jakie preparaty mogą pomóc?
W wyniku infekcji w organizmie może brakować wielu ważnych składników, dlatego warto je uzupełnić poprzez przyjmowanie suplementów. Najczęściej zalecane są te zawierające:
-
witaminy D i C – pomagają wspierać pracę układu immunologicznego,
-
witaminy z grupy B – są potrzebne m.in. do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i krwionośnego,
-
minerały (np. żelazo, cynk, miedź i selen) – pomogą m.in. w regeneracji mięśni i wzmocnieniu włosów (w odbudowie tych ostatnich pomocna będzie także biotyna),
-
kwasy tłuszczowe omega-3 (spożywane np. w postaci tranu) – mogą pozytywnie wpłynąć na układ sercowo-naczyniowy oraz pracę mózgu.
Rekonwalescentom zazwyczaj rekomendowane są preparaty złożone, dostarczające kompleksowo różnych witamin i minerałów. Ważne jest jednak, by nie kupować ich na własną rękę, lecz najpierw skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, którzy dopasują suplement do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.
Zioła pomocne przy rekonwalescencji
Chcąc jak najszybciej odzyskać siły po chorobie, warto też sięgnąć po zioła. Najlepsze będą te o działaniu adaptogennym np. żeń-szeń, korzeń eleuterokoka lub witanii, czy też kłącze różeńca górskiego. Mogą one pomóc w zwiększeniu wydolności fizycznej i umysłowej, ponieważ wykazują działanie stymulujące układ nerwowy.
Dobrym wyborem będą również zioła mające właściwości antyoksydacyjne i wspierające układ odpornościowy np. dzika róża, czarny bez, jeżówka purpurowa, aronia, żurawina, pokrzywa, czy też zielona herbata.
W odbudowie włosów pomóc mogą natomiast skrzyp polny, pokrzywa oraz łopian.
Jaką dietę zalecają specjaliści po przebytej chorobie?
Według specjalistów dieta po covidzie powinna być zbilansowana i nie może w niej zabraknąć produktów zawierających białko (mięsa, ryb, jajek, nabiału i roślin strączkowych) oraz warzyw i owoców. Te ostatnie powinny dominować w jadłospisie, ponieważ są źródłem wielu witamin i minerałów. Codzienne menu warto wzbogacić także o kiszonki i fermentowane produkty mleczne (np. kefiry i jogurty), ponieważ zawierają one naturalne probiotyki, które pomagają odbudować florę bakteryjną jelit, mającą duże znaczenie dla prawidłowej pracy układu odpornościowego.
Rehabilitacja po COVID-19 – na czym polega i jak z niej skorzystać?
W przypadku wielu ozdrowieńców niezbędna okazuje się rehabilitacja po covidzie. Dotyczy to głównie osób, które cierpią na dolegliwości ze strony układu oddechowego oraz odczuwających ogólne wyczerpanie fizyczne organizmu. W zależności od rodzaju problemów specjaliści zalecają im przede wszystkim:
-
ćwiczenia oddechowe,
-
inhalacje,
-
tlenoterapię,
-
ćwiczenia ruchowe.
Lekarze z reguły kierują pacjentów na zajęcia rehabilitacyjne, ale wiele ćwiczeń można wykonywać także samodzielnie w domu choćby na podstawie wytycznych WHO, które można znaleźć w internecie.
Kompleksowe działanie to większe szanse na powrót do zdrowia
Już wiesz, jak wzmocnić organizm po covidzie? Twoja rekonwalescencja będzie trwała krócej, jeśli zastosujesz się do zaleceń specjalistów dotyczących wykonywania odpowiednich ćwiczeń i dostarczania do organizmu ważnych składników odżywczych. W aptekach znajdziesz wiele suplementów pomagających wrócić do zdrowia, jednak ich wybór skonsultuj najpierw z lekarzem. Zgłoś się również do specjalisty, jeśli masz poważne dolegliwości wymagające dodatkowej diagnostyki.